жауыз,
жануарға
жакын
аборигендер» - осылардың бэрі тарихтың этноорталықтык тұғырна-
маларын калыптастырды. Сондыктан, барлык адамдык бірлестіктердің
теңкұндылығы идеясы орныкпай эмбебапты тарих туралы айту мүмкін
емес еді. Баскаша айтканда, тарихты аңғару үшін адамзаттьщ өзін ашу
керек болды. Әзірше эрбір халык тек өздерін нағыз адам, ал баскаларын
жай ғана адамсымактар деп есептеп келді. Мысалы, жапондыктар XVIII
ғасырда португалдыктарды «мысык көзді, тарбиған мұрны бар, кызыл
шашты» деп суреттеген. Ресейлік жылнамалардағы кыпшактардың да
«жетісіп түрғаны» шамалы.
Тарихтың пайда болуы, алғашкы эмбебапты
тарихи
сана
Геродоттан басталатыны белгілі. Гректерден бөтендерді ол дәстүр
бойынша «варварлар» деп атағанымен, олардың істері мен кылықтары
жөнінде, тіпті казіргі нәсілшіл батыстык тарихшьшардан ол біршама
эділ, ерекше кызығушылыкпен баяндай бастайды. Іс жүзінде ол
дүниежүзілік тарихтың каһармандарын суреттейді жэне сол себепті оны
кейін Плутарх «патриот емес» деп жазғырады. Алайда казіргі ѳркениетті
адамзат Геродотты «Тарихтың атасы» деп кұрметтейді.
Үлкен эріппен жазылатын «Тарих» тек ѳткенді баяндап, «калай
болды?» деген сұрақпен шектелмейді. Ол «неге осылай болды?», «соның
себептері неде?» сияқты сұрактарды кояды, ал «біздерден» белек
«басқалар да» бар жэне біздің отанымыз - аса үлкен әлемнің тек бір
бөлігі ғана дейді.
Тарих философиясы кайнарларының біріне ежелгі Рим жатады.
Ертедегі антик тарихшысы, өркениет пен варварлык кұндылыктарынын
арақатынасы
мэселесін
көтерген
Публий
Корнелий
Тациттің
көзкарастары тарихи маңызды сұрактарға жауап бере алды. «Ертедегі
Достарыңызбен бөлісу: |