логиканың, онтологияның, герменевтиканың, заңгерліктің дамуы). Дэл осы ортағасырлық тарихнама мен Тарихтың коғамдык санасына заттардың әдеттегі тэртібін төңкеріп, ескімен салыстыруға келмейтіндей жаңа элем жасайтын жалпы әлемдік маңызды окиға, тарихи "рубикон", дэуірлік оқиға түсініктері енді. Христостың дүниеге келуі, өмірбаяны, өлуі жэне тірілуі, Алланың Пайғамбар аркылы касиетті "Құранды" адамдарға жіберуі, "акырет", "киямет-қайым" жэне т.б. архетиптер (К.Г.Юнгтің теориясының арсеналынан алынған термин) - тарихты кору мен кабылдаудың, ол туралы пайымдаудың айшыкты прообраздары ортагасырлык адамдарда осындай "аукымды" жэне "дэуірлік" оқиғалар тұрғысынан ойлауды 210
Р ’
калыптастырды. Ортағасырлык рухани мэдениеттің басты маңызы адамдарға тарихтың окиғаларын сана-сезіммен игеруді, оны өзі арқьшы, өзінің акыл-ойы мен жүрегі аркылы өткізуді үйретті. Дэл осы ортағасырлардан бастап тарих философиясы "тарих даналығына кұштарлык" ретінде калыптаса бастады. Өйткені, даналык қана кұдаймен байланысты кэсіп ретінде түсіндірілді. Діни канондардын апологеттері мен шіркеу иелерінің бұл даналыкты игерудегі "діни емес" білімге тыйым салып, адамдардың оны тану мүмкіндіктеріне шектеу салғанына карамастан эр алуан тарихи окиғалардың артында не бар деген мәселенің қойылуының өзі тарихтың мэнін философиялык игерудің онан арғы дамуын бекітті. Оның үстіне, антикалык заманнан бері коғамның мемлекеттік- кұкыктык жэне саяси күрылымының теорнясы мен тарихының, әділетті коғам және билік туралы ілімдердің маңызы арта түсті. Осылардың негізінде қоғам мен адам туралы философиялык ілімдер дамуының ішкі