талдауды коя тұрайык. Жогарыда айтылғандардан тарих туралы философиялык пайымдаудың негізгі мазмұны мен мэнін не кұрайтынын айқындадық. Бұл ертеректе көрсетілген тарихтың мақсаты, логикасы, зандьшыктары, оның мэні мәселелері, сонымен қатар, казіргі философиялык тілмен айтқанда тарихи ойлау мен танымныц теориялык- методологиялык мэселелері. "Әлеуметтік философия" терминінің айналымға кашан және кімнің енгізгені туралы дөп басып, дэл жауап беру киын. Біздің ойымызша оның философияға енуі XIX ғасырдың екінші жартысы - соңғы ширегінде іске асуы мүмкін. Бұл мәселенің шешімі әлеуметтік философияның немен айналысатыны, оның пэндік ерекшеліктері, оның философиядағы орны мен негізгі функцияларын талдауға онша ықпалын тигізе коймайды. Сонымен, ең алдымен тарих философиясының дамуы, сонымен катар, коғамның саяси-құкықтык ұйымдасуы туралы ілімдердің орасан зор ыкпалын философияда пэндік тұрғыда аныкталған білімнің ерекше аймағыныц бөлініп шығуына алып келді. Бұл сала коғамдық өмірдің мэні жэне фундаменталды зандылықтарымен, социум болмысының логикасымен, коғам мен тұлғаның өзара байланысы жэне өзара қатынастарымен жэне жалпы әлеуметтік таньммен қатар, коғам мен адам туралы философиялык пайымдардың принциптері жэне логикасы, 212
зандылыктары және ерекшеліктерімен байланысты болды. Осы сала әлеуметтік философия деп атала бастады. Баспа ісінің каркынды дамыған казіргі жағдайында элеуметтік философия пэніне катысты жазылған оку кітаптары мен кұралдардың өте молдығына сілтеп, аяктауға да болар еді. Жэне мұның барысында әр