бағалайтын адамгершілікті жэне дені сау адамды калыптастыруы кажет. Бүл күрамында дионистік (өмірлік күштердің еркін ойыны) жэне аполлондык (өлшемділік, шектеулік) бастаулар өз тұтастығы мен тепе- тең қайшылығында көрінетін өнер болуы керек. М.Вебердің "идеалды типі" элеуметтік-мәдени теорияның әдіснамасы ретінде. Макс Вебер (1864-1920) - XIX ғ. аяғы мен XX ғ. басындағы ең ірі әлеуметтанушылардың бірі. М.Вебердің айналыскан ғылыми салалары өте кең: ол антикалык заман, ортағасырлар мен жаңа заманның діні мен өнері, кұқығы мен шаруашылығының тарихын зертгеді. Урбанизация мәселесіне байланысты антикалык жэне ортағасырлык калалардың тарихымен айналысты. Мәдениет туралы ғылымның жалпы маңыздылығы М.Вебер зерттеулерінің негізгі такырыбына айналды. Оның логикалык-методологиялык қондырғылары өз кұрамында мэдениет саласын да кіргізетін әлеуметтік ғылымдардың 276
таным принциптерін жасактауға үлкен ыкпал етті. Ол барлык таным ғьшымның мүдделері мен кұндылыктарына байланысты деп есептеді. Сондыктан ол эрбір накты жағдайдағы эмпирикалык объектті зерттеудің тэсілі мен таңдауын аныктайтын "танымдык мүдде" ұтымын енгізеді. Сонымен катар элемді көрудің мәдени-тарихи тәсілін аныктайтын "кұндылыктың идеясы" ұғымын да енгізді, өйткені біз мәдени жан болғандыктан оны бағаламай, оған мән бермей элемді зерттей алмаймыз. Таным барысында кай кұндылыктың аныктаушы болатыны ғалымның өзіндік шешімінің нәтижесі емес, уакыт рухының, мәдениет рухының өнімі. Вебер кұндылыкты белгілі бір тарихи дэуірдің