Алайда римдіктердің рухани үрдісі реалистігі сондай, теория мен метафизикаға ешқандай бейімі жок, өзінің саясатгағы каталдығына карамастан өмірге соншалык ашық-жаркын, сондыктан мұнда да антикалык еркіндік пен козғалыс сақталады, — Р. Гвардини осындай шешімге токталады. Р.Гвардини үшін ортағасырлар адамның әлемге деген катынасы түбірлі өзгерген кезең: енді Құдай элемнен жогары тұрады, өйткені, элемді Құдай жараткан. Ол әлемге тиесілі емес, ол элемнің тәуелсіз билеушісі. Жэне адам болмысы жаңа негіз табады: жаңа сүйену тірегі - 281
аян, жаңа еркіндік ашылады. Діни философ ретінде Р.Гвардини ортағасырларды адамзат тарихының ең жоғарғы дэуірі ретінде бағалайды, өйткені мұнда адамзаттың өмір сүруі мен оның натыз шынайы пайымдалуы толық сәйкестікте жүзеге асты. Оның есептеуінше ортағасырлык адамның танымға деген кұмарлығы ерекше, ол болмыстың рухани конструкциясын шығару үшін акиқаттың түщ-иығына шомады. Бүл дэуірдің адамы үшін акикат кұдіреттілік беделінде - інжіл мен шіркеу ілімінде жэне табиғилык беделінде - антикалык еңбектерде жасырынған. Ортағасырлардағы адам әлемді суреттемелер түрінде символикалық түрінде ұғынады. Болмыстың тұтастығын сезіне отырып, ортағасырлык адам Құдайдың беделін тұсау ретінде емес, абсолюттікпен байланыс ретінде жэне жердегі сүйеніш тірегі ретінде кабьшдайды. Философтың пікірінше, жаңа заманның суреттемесі XVIII ғасырдан бастап калыптасады. Бұл адам өмірі мен шығармашылык әрекетінің эртүлі саласынан өзін көрсетеді. Мысалы, ғылым осыған