Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ
жүктеу/скачать 7,9 Mb. Pdf көрінісі
|
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1
|
- ауыр токсикоз, гестоз; созылмалы жұқпалы аурулардан; - жүктілік кезінде кейбір дәрі – дәрмектерді пайдаланудан; - жағымсыз экологияның, зияны өндіріс орындары әсерінен; - ионданатын сәулелердің зиянды әсерінен т.б. пайда болады. 467 Қорытынды Дәнекер тіндері белгілі бір органның немесе органдар жүйесінің жұмысына тікелей жауап бермейді, бірақ барлық органдарда көмекші рөл атқарады және массаларының 60-90%-ына дейін құрайды. Дәнекер тіндері құрылым қалыптастырушы, қорғаныштық және трофикалық қызметтер атқарады. және барлық органдардың тірек жақтауы мен сыртқы жабындыларын түзеді. Барлық дәнекер тіндердің ортақ қасиеттеріне: мазенхимадан жасалғандығы, тірек қызметін атқаруы, құрылымдарының ұқсастығы, клетка аралық заттарының көп және клеткаларының аз болуы, сонымен қатар, арнайылығы бар талшықты құрылымдардың болуы жатады. Көпклеткалы организмдер клеткаларының басым көпшілігі сыртқы немесе клеткааралық матрикспен қоршалған. Клеткааралық матрикс клеткалардан секрецияланатын және реттелген тор түзетін ГАГ-тар мен белоктардың бір-бірімен байланысуынан түзілген күрделі комплекс. Клеткааралық матрикс онда орналасқан әртүрлі клеткалармен (фибробласттар, хондробласттар, остеобласттар, семіз клеткалар, макрофагтар т.б. ) бірғе дәнекер тіндерді түзеді. Клеткааралық матрикс органдар мен тіндердің тірек жақтауын түзеді. Сулы-тұзды алмасуға қатысады. Биологиялық универсалды желімқызметін атқарады. Жоғары мамандандырылған құрылымдар- сүйек, тіс, шеміршек, сіңір, базальды мембраналар т. б. түзеді. Коллаген- клеткааралық матрикстің, негізгі құрылымдық белогы, организмнің барлық белоктарының 25-33%-ын құрайды. Коллаген тығыз байланыстағы фибрилярлы белоктар: тері, сүйек, шеміршек, сіңір, тіс, тамыр құрылымдарының негізін құрайды. Коллаген талшықтары әртүрлі тіндерде, әрқилы орналасады, сүйектер мен сіңірлерде ұзынынан, шеміршекте фибриллярлы тор түрінде, теріде бағыты спецификалы, ал жараның жазылып келе жатқан жерінде ретсіз орналасады.. Коллаген – айқын байқалатын полиморфты белок – 19 түрі бөлініп, алынған, а- тізбегінің 30-ға жуық түрлері бар, олардың тіндерде орналасуы әртүрлі. Коллагеннің катаболизміне құрамында цинк бар фермент тіндік коллагеназа қатысады. Бұл фермент активаторлары: плазмин, калликреинкатепсин В. Катаболизінің өзгеруі ішкі органдарда фиброздың пайда болуына әкеледі. Аутоиммунды аурулар кезінде, коллагеназа биосинтезі активті жүреді. |