Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ

476 
Эмаль құрамында екі түрлі су болады. 
1. Бос су-0,8-1,0% құрайды. 
2.Байланысқан су - апатит кристалдарының гидратты қабаты 
эмаль массасының 3,0-3,3% түзеді. Эмальдың интер- және 
интраплазматикалық (мөлшері 0,9-2,5 мм) кеңістігі сумен 
толтырылған. 
Эмальдың 
минералдық 
іргетасы 
аппатит 
кристалдарынан тұрады: 
Са
10 
(РО
4
)
6 
(ОН)
2 
- гидроксиапатит (75%), 
Са
10
(РО
4
)
5 
– СО
3
(ОН)
2
- бикарбонатапатит (19%), 
Са
10
(РО
4
)
6
Сl
2 
-
хлорапатит (4,4%), 
Са
10
(РО
4
)
6
F
2 
-
фторапатит (0,66%), басқа минералды қосылыстар 
(21%) құрайды. 
Эмаль кристалдары дентин мен сүйек кристалдарынан 10 есе 
үлкен болады. Эмаль кристалының 1-ші, 2-ші, 3-ші, 4-ші реттік 
құрылымы болады. 
І - ші реттік құрылымының молекулалық массасы 1000-ға тең. 
2-ші реттік құрылымында 2500-дей ұяшығы болады, молекулалық 
массасы 2,5. 10
5
дәрежесіне тең. Эмаль призмасының ІІІ-ші реттік 
құрылымы миллиондаған кристалдарынан тұрады.
Эмаль призмалары бір байламға жиналған және эмаль қабатына 
көлденең байланысты бірнеше рет иілу арқылы спираль түзеді, бұл 
эмаль призмасының 4-ші реттік құрылымы болып табылады.
Сапалы апатит құрамында 10 атом Ca және Ca/p молярлы 
арақатынасы 1,67-ге тең болады. Апатиттегі кальцийді басқа 
изоморфты элементтермен (Cr, Br, Mg т.б.) орын алмастырғанда
Ca/p коэффициенті азаяды, бұл кариестің дамуына әкеледі. 
Фтор ионымен әрекеттескенде гидроксифторапатит түзіледі, ол 
эмальдың ерігіштігін азайтады (кариестің алдын-алу). 

жүктеу/скачать 7,9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: