Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ

Бүйрек үсті безі қыртысты қабатының гормондары

жүктеу/скачать 7,9 Mb.

Pdf көрінісі

бет	243/433
Дата	04.11.2023
өлшемі	7,9 Mb.
	#189337
түрі	Оқулық

1 ... 239 240 241 242 243 244 245 246 ... 433

Байланысты:
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1

Әсер етуі - цитозольді механизм бойынша әсер етеді. Физиологиялық әсері

Бүйрек үсті безі қыртысты қабатының гормондары.
Бүйрек үсті безі қыртысты қабатында синтезделген гормондар
холестериннің туындылары
кортикостероидтар
(КС) деп аталады.
Олардың саны жүзге жетеді, тек 10-ында ғана гормондық активтілігі
бар, басқалары Кортикостероидтар алмасуының аралық өнімдері
болып табылады.
Бұл гормондардың құрылымында:
1. Циклопентанпергидрофенантреннің сақинасы;
2. «А» сақинада С
4,
С
5
арасындағы қос байланыстың болуы;
3. С
3
-те кето тобының болуы тән.
Әсер етуі -
цитозольді механизм бойынша әсер етеді.
Физиологиялық әсері -
зат алмасуға әсер етуіне қарай КС-
тарды үшке бөледі:
1. глюкокортикостероидтар (КС);
2
.
минералкортикостероидтар(МКС);

3. адренокортикостероидтар(АКС) немесе андрогендер.
Бұл гормондар бір-бірімен құрылысы жағынан ұқсастығына
қарай шартты түрде үш топқа бөлінген, яғни бір топқа жататын
гормон өзіне тән ерекше әсеріне қоса тағы басқа гормондардың
әсерін бере алады.
Кортикостероидтар – бүйрек үсті безінің шоғырлы аймағында
синтезделеді. Осы топқа жататын гормондардың ішінен активтілігі
ең
жоғарысы
кортизол
(гидрокортизон),
екінші
орында
кортикостерол, ал кортизонның активтілігі төмен. (8.14). [142].
Қан плазмасында арнайы глобулиндермен байланысып
транскортин түзеді және альбуминдермен байланысуы мүмкін.
Белоктармен байланысқан түрінде кортизолдың активтілігі уақытша
тежеледі, тіндерде белоктан ажырағанда активтілігі бұрынғы
қалпына келеді. [12].
Кортизол мен кортизонда С
17
(ОН) тобы болғандықтан оларды
17-оксикортикостероидтар (17-ОКС) деп атайды.
Кортизол мен кортикостеронда С
11
-де (ОН) тобы бар,
сондықтан олар ІІ ОКС деп аталады.
Сонымен барлық КС-терде С
11
оттегі бар, КС-тердің
биологиялық әсері осы оттегіне байланысты. ГКС-тар қор ретінде

332
жиналмайды, сондықтан организмге қажет кезінде холестериннің
түзілуін жақсы реттейді, ал холестериннен МКС түзіледі.

жүктеу/скачать 7,9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 239 240 241 242 243 244 245 246 ... 433