Глюкокортикостероидтар: кортизон, гидрокортизон

334 
коллагеннің синтезі бұзылады, дәнекер тіні дұрыс дамымайды, 
лимфа тіндері, көк бауыр және тимустың салмағы азаяды, себебі 
олардың белоктары ыдырайды. 
Антиденелердің түзілуі бұзылғандықтан ГКС-ті ем ретінде 
қолданғанда ауруды асқындырып, яғни негізгі ауруға жұқпалы 
ауруды қосып алмау үшін антибиотиктерді қолдану қажет болады. 
Минералокортикостероидтар бүйрек үсті безінің шумақты
аймағында түзіледі. Оларға альдостерон, дезоксикортикостерон 
(ДОК) жатады. (8.15). [143]
 
(8.15) 
Минералкортикостероидтар: кортикостерон, альдостерон 
Альдостеронның активтілігі ДОК-қа қарағанда 50 есе жоғары. 
Сондықтан, альдостеронды шумақты аймақтың жалғыз (негізгі) 
гормоны деп есептеледі. 
Химиялық табиғаты - 
ГКС-тар сияқты айырмашылығы С
13
-
те альдегид тобы бар. Барлық кортикостероидтарда С
11
– ОН тобы 

335 
кездеседі. Бұл топтың болуы осы гормонның көмірсулар алмасуына 
азырақ әсер етуін қамтамасыз етеді. [38]. 
Әсер ету механизмі – 
цитозольді механизм бойынша жүреді.
 
Нысана тіндері
– бүйрек, ішек кілегей қабаты, сілекей, тері 
бездері және қуық эпителий клеткалары, миокард, бауыр, тері болып 
табылады. 
Физиологиялық әсері
– альдостеронның әсерінен нысана 
клеткаларда тотығудан фосфорлану реакцияларына қатысатын 
ферменттер - оксидоредуктазалардың және АТФ-азалардың синтезі 
күшейеді. Тотығу-тотықсыздану реакциялары жоғарылағанда АТФ-
тың синтезі артады. 
К
+
, Nа
+
- АТФ-аза АТФ-тың ыдырауын катализдейді, 
сондықтан Nа
+
бірінші реттік зәрден т.б. тіндерден қанға сіңеді де 
мөлшері көбейеді.
Қанның осмостық қысымы жоғарылайды, нәтижесінде, қанға 
клетка аралық кеңістіктен су түседі, бұл жағдай қанның көлемін 
жоғарылатып, артериалды қысымынды көтереді. 
Зәрмен К
+
және Н
+
ионының бөлінуі артады, осылайша қанның 
қышқылды-сілтілі тұрақтылығы сақталады. 

жүктеу/скачать 7,9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: