421
Бұл жағдай тек өкпеде кездеседі. Нв + О
2
НвО
2
тіндерде тұрақсыз оксигемоглобин тез ыдырайды.
Бұл үшін қолайлы жағдайлар өкпеге қарағанда, керісінше:
О
2
-нің Р парциалдық қысымы
төмен, ал СО
2-
-ның
Р парциалды
қысымы, температура, ортаның қышқылдылығы жоғары болады.
Нв-нің химиялық құрамын зерттеген ағылшын ғалымы -
Перутц Нв-ді дем алатын молекула деп атаған.
Нв-нің α- тізбектері жылжымайды, ал β –тізбектері Нв-ге
О
2
қосылғанда α-тізбектеріне жақындап, Нв-нің көлемі кішірейеді,
ал Нв-нен О
2
бөлінгенде β-тізбектері α-тізбектерінен алыстап
кетеді, бұл кезде Нв-нің көлемі үлкейеді.
СО
2
-нің гемоглобинмен тасымалдануы үшін, СО
2
-нің негізгі
мөлшері тіндерден веналық қанның плазмасына түседі. Бір шамасы
осы жерде ерітілген күйінде қалады, басым мөлшері веналық
қанның эритроциттеріне түседі. Осы жерде, карбангидраза ферменті
әсерінен сумен әрекеттесіп, көмір қышқылын түзеді.
Н
2
О + СО
2
Н
2
СО
3
.
Көмір қышқылының 5-10
бикарбонат анионға (НСО
3
-2
) және
протонға диссоцияланады.
Бикарбонат анионы веналық қан плазмасына келіп, белок
буферінің бөлімімен әрекеттесіп натрийдің бикарбонатын түзеді.
(
аНСО
3
) - бұл тұз, бикарбонат буферін құрайды. Сонымен көмір
қышқылының 5-10
буфер түзу үшін жұмсалады.
Көмір қышқылының қалғаны Нв мен өкпеге екі жолмен
жеткізіледі. Негізгісі
Достарыңызбен бөлісу: