446
Қорытынды
Қан организмнің сұйық ішкі ортасы Қан тамырларының
тұйықталған жүйесінде, жүрек жұмысының арқасында, қан әрдайым
айналымда сақталуы маңызды міндет, себебі, қанға көп мөлшерде
қышқыл өнімдер мен алмасудың сілтілік өнімдері бөлінеді. рН-
реакциясын қанның буферлік жүйелері атқарады. Қан дененің
барлық аймақтарында температура тұрақтылығын сақтайды. Қан
плазмасында еріген заттардың химиялық құрамы, салыстырмалы
түрде тұрақты болады, себебі күшті нейро-гумморальды
механизмдермен реттелетін гомеостаз ішкі орта тұрақтылығын
сақтап тұрады. Қан организмнің барлық тіндерімен байланысты
болғындықтан, бір органда патологиялық процесс пайда болса,
қанның биохимиялық көрсеткіштері өзгереді. Бұл ақпарат диагноз
қоюда, эффективті емдеуде маңызды рөл атқарады.
Еркектер
немесе әйелдердің дәрумендік мәліметтерін нақтылау кезінде,
көбінесе қанның қалыпты биохимиялық көрсеткіштерін тексереді.
Натрий мен калийдің қандағы мөлшеріне көңіл аудару қажет. Егер,
натрий мөлшерден тыс көбейген жағдайда, бұлшық еттің тырысуы,
адамның тітіркенгіш болып кетуі және шектен тыс шөлдей беруі
байқалады. Дәрумендер мен микроэлементтер туралы мәліметтерге
назар аударатын болсақ: Элементтің мөлшерден азаюы- бас ауру,
әрдайым ұйықтай беруді қалау, құсу тіпті комаға түсуі мүмкі н.
Калийдің артуы – аритмия, артериялдық қысым көрсеткішінің
төмендеуі, сананың тұмандануы орын алады. Құсу және
жүректің айнуы – калий мөлшерінің азайғандығын көрсетеді, кей
жағдайларда еріксіз үлкен дәрет сындырып қоюы және зәр шығарып
қалуы мүмкін. Қанға биохимиялық зерттеулер жүргізгенде бірінші
кезекте адам организміндегі холестерин мен қандағы глюкоза
мөлшерін әрдайым бақылап тексеріп тұру қажет. Себебі қандағы
глюкоза қалыпты мөлшерден (3,4-5,6 ммоль/л) жоғары болса, ол
организмге және тіндерге улы әсер етеді. Қан тамыры
қабырғаларын, көздің торлы қабатын зақымдап соқыр болып қалуға
дейін апарады. Сонымен қатар диабеттік аяқ , гангрена дамиды.
Ауыр түрлерінде аяқты кесіп тастауға тура келеді. Нефропатия
пайда болады. Бүйрек жетіспеушілік дамиды. ХСН-ің жоғарылауы
атеросклерозға әкеледі. Келесі кезекте АЛТ, АлАТ және АСТ, АсАТ
мөлшерін тексеріп тұру қажет. Бұлар бауыр мен жүрек клеткалары
зақымданғанда қанда пайда болады.