VII БӨ ЛІМ. ҚА ЗАҚ СТАНДАҒЫ ҰЛТ ТАР ДОС ТАСТЫҒЫ
109
Әде би тіл нор ма ла ры
Елік теу сөз ма ғы на сы на қа рай екі ге бө лі не ді:
Еліктеуішсөз
Бейнелеуішсөз
Түр лі ды быс тар ға елік теу ден ту ын да ған
сөз дер. Мы са лы:
тарс,сарт-сұрт,тасыр-
тұсыр,салдыр-гүлдір,
т.б.
Кө ру ар қы лы си пат тай тын елік теу сөз
дер. Мы са лы:
маң-маң,сылқ,жалт,күрт,
морт,қисаң-қисаң,
т.б.
2.
Кө мек ші етіс тік те рі мен бе ріл ген елік теу сөз дер ді ма ғы на лық түр ле рі не
ажы ра тып,
екі ба ған ға жа зың дар, олар мен сөй лем құ раң дар.
Зу-зу етіп. Ел пең қақ ты. Бұрқ ет ті. Жарқ-жұрқ ете ді. Саңқ етіп.
Шыр-шыр
ет кен. Селк ете қал ды. Жа пұр-жұ пыр аман дас ты. Шып-шып тер ле ді. Саң ғыр
ет кен. Гүрс етіп атыл ды. Сарт-сұрт ете қал ды. Дір-дір ет ті. Күрк-күрк жө тел ді.
Гу леп кет ті. Сал дыр-күл дір құ ла ды. Зып етіп. Қалт тоқ та ды. Жалт қа ра ды.
Пыс-пыс етіп ұй ық та ды.
Ғиб рат ты сөз
3.
Қа нат ты сөз дер ді оқып, «Га ле реяны шар лау» әді сі мен көз қа рас та рың ды біл ді рің дер.
1. Жа ман дос – кө лең ке: ба сың ды күн шал са –
қа шып құ ты ла ал май сың,
ба сың ды бұлт ал са – із деп та ба ал май сың.
(Абай нан ба ев)
2. Жақ сы жол дас сыр шаш пас.
(Аан се рі о рам салы)
3. Дос дос тың кем ші лі гін ке ші ре бі лер.
(Ж сіп Ба ла са н)
Жа зы лым
4.
Тө ле би дің да на лық сөз де рі ту ра лы өз ой ла рың ды «Қос жаз ба күн де лі гіне» жа зың дар.
Үзін ді
Тү сін дір ме (ком мен та рий)
Сөз ге ше шен, ой ға кө сем Тө ле би өмір лік ұс та ны мын бы лай тұ жы рым-
дай ды: «Өгіз ді өр ге сал ма –
қа на тың талар, на дан ға сө зің ді сал ма – са ғың сы нар.
До сы ңа өті рік айт па – се ні мің ке тер, дұш па ны ңа сы рың ды айт па – тү бі ңе
же тер. Жа ман ның ма лы үшін
жақ сы ның жа ға сы нан ал ма, өрі сің та ры лар.
Мақ тан шақ жі гіт жи саң, ұят қа қал ды рар».
(anatili.kazgazeta.kz/?p=16516)
Үй тап сыр ма сы
5.
Эн цик ло пе дия лар мен АКТ ма те ри ал да ры нан із де ніп, бел гі лі
тұл ға лар ара сын да ғы
дос тық жай лы «Қос бәй те рек дос ты ғы» ат ты эс се жа зың дар.
АРМАН
-
ПВ
баспасы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17
мая
2019
года
№
217