IX БӨ ЛІМ. ЖЕ ҢІС КҮНІ. ҰЛЫ ЕР ЛІК КЕ ТАҒ ЗЫМ
141
Әде би тіл нор ма ла ры
Қаратпасөз
сөй лем де тың дау шы ның на за рын ау да ру үшін қол да ны ла ды, сон дық тан
ол адам ға бай ла ныс ты не ме се кей де көр кем дік үшін адам мә нін де гі жан дыжан сыз ұғым
атау ла ры да бо лып ке ле ді. Мы са лы:
Тыңда,
да ла
,Жамбылды.
Сөй лем де
дала
сө зі –
қа рат па сөз, ма ғы на лы сөз бол са да, сөй лем мү ше сі бо ла ал май ды, өйт ке ні бір дебір
сөз бен грам ма ти ка лық бай ла ныс қа түс пе ген.
Қа рат па сөз сөй лем нің ба сын да кел се, одан кей ін үтір қой ыла ды, ор та сын да кел се,
екі жа ғы нан, со ңын да кел се, ал ды нан үтір қой ыла ды. Қа рат па сөз ерек ше қар қын мен,
кө те рің кі дау ыс пен ай тыл са, одан кей ін леп бел гі сі қой ыла ды. Мы са лы:
–
Дар қан,
сенБерлиндегіРейхстагқаалғаштутіккенқазақжауынгерінбілесіңбе?
–
Ера сыл
!
Менмұныбұрыннанбілемін.Ол–РақымжанҚошқарбаев.
Сұх бат
3.
Оқы лым мә ті нін де гі ті рек сөз дер дің не гі зін де қа рат па сөз дер ді қа тыс ты рып,
диа лог
құ рың дар. Ті рек сөз дер дің мә нін аша тын ма қал-мә тел дер мен фра зе оло ги зм дер ді қол-
даның дар.
Із де нім дік тап сыр ма
4.
«Қа зақ ті лі нің си но ним дер сөз ді гін» пай да ла нып, тө мен де гі
сөз дер ге си но ним дік
қа тар құ рың дар.
Ба тыр. Шай қас. Жау. Жі гіт. Атақ. Жау ын гер. Қыз мет. Ас пан. Үлес қо су.
Жа зы лым
5.
Ұш қыш Т.Би гел ди нов тің ең бек жо лы на хро но ло гия лық кес те құ рың дар.
Жы лы
Оқи ға
Үй тап сыр ма сы
6.
«Ин серт» әді сі мен оқы лым жә не тың да лым мә тін де рі бой ын ша қо ры тын ды жа зың дар.
V (бұ рын нан бі ле мін) + (жа ңа ақ па рат) – (ме нің ой ла ға ны ма қай шы) ? (біл гім ке ле ді)
АРМАН
-
ПВ
баспасы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17
мая
2019
года
№
217
