Оқулықта қолданылған шартты белгілер

85
VI БӨ ЛІМ. ҒА ЛАМ ТОР ЖӘНЕ ӘЛЕУ МЕТ ТІК ЖЕЛІ ЛЕР
Әде би тіл нор ма ла ры
Есім­ше
– бір де есім сөз дер дің, бір де етіс тік тің қыз ме тін ат қа ра тын етіс тік тің тү рі. Есім­
ше есім дер ше түр ле ніп (сеп те ліп, тәу ел де ніп, көп те ліп), есім қыз ме тін ат қа ра ды. Мы са лы: 
Біл­ген­ге­мер­жан,­Біл­мес­ке­ар­зан.­(Абай)
Есім ше жік те ліп етіс тік тің қыз ме тін ат қа ра ды. Жұр нақ та ры:
1. ­ған, ­ген, ­қан, ­кен. Мы са лы: 
оқы­ған,­біл­ген,­айт­қан,­түс­кен
.
2. ­ар, ­ер, ­р, (бо лым сыз етіс тік жұр на ғы нан соң) ­с. Мы са лы: 
ай­тар,­кө­рер,­са­нар,­білмес.­
3. ­атын, ­етін, ­йт ын, ­йт ін. Мы са лы: 
ба­ра­тын,­ке­ле­тін,­тың­дай­тын,­сөй­лей­тін
.
4. ­мақ, ­мек, ­бақ, ­бек, ­пақ, ­пек. Мы са лы
:­бол­мақ,­біл­мек,­жаз­бақ,­сез­бек,­қаш­пақ.
2.
Екі ба ған да ғы сөй лем дер ді са лыс ты рың дар. Қою қа ріп пен бе ріл ген сөз дер дің қыз-
ме тін тү сін ді рің дер.
1. Ме нің айт қа ным дәл кел ді.
2. Ға лам тор да жа зыл ған ның 
бә рі не се не бер меу ке рек.
3. «YouTube»-тан көр ге нім ме ні 
таң ғал дыр ды.
1. Мен мұ ны бұ рын да айт қан мын.
2. Ға лам тор да осы ту ра лы жа-
зыл ған.
3. «YouTube»-тан қы зық сю жет 
көр ген мін.
3.
Мә тін де гі етіс тік тер ге есім ше жұр на ғын жал ғап, қан дай өз ге ріс бол ға нын тү сін ді рің дер.
л гі: Бір де мы на дай ы зы ои а бол ды. – Бір де мы на дай ы зы ои а бол ан.
Ға лам тор да ғы бар лық ақ па рат қа сен дім. Бір де мы на дай қы зық оқи ға бол-
ды. «YouTube» же лі сі не жүк тел ген мә лі мет бой ын ша ұялы те ле фо ным ды су ға 
са лып, бе рік ті гін тек сер дім. Аз дан соң те ле фо ным іс тен шы ғып қал ды. Демек, 
ға лам тор да ғы бар лық ақ па рат қа бір дей се ну ге бол май ды.
Жа зы лым
4.
Бе ріл ген ақ па рат тар ды бү гін гі күн мен бай ла ныс ты рып, мә тін құ рас ты рың дар.
«Google» із деу іш жүй есі нің атауы «googol» (100 нө лі бар он дық) сө зі нен 
шық қан. До мен ді тір кеу ке зін де қа те ке тіп, «Google» бо лып жа зы лып кет кен.
«YouTube»-ке жүк тел ген ең бі рін ші бей не жаз ба «Мен хай уа нат тар ба ғын-
да мын» деп ата лыпты, алайда ол еш кім ді қы зықтыр ма ған.
Үй тап сыр ма сы
5.
 
Есім ше ні түр лен ді ріп қол да нып, бү кі лә лем дік ға лам тор дың та ри хы ту ра лы мә тін 
жа зың дар. 
АРМАН
-
ПВ
 
баспасы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

86
 

жүктеу/скачать 2,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: