П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р
жүктеу/скачать 13,11 Mb. Pdf көрінісі
|
дидактика кытап 2
| II бөлім. Дидактика
81 Осылайша, дидактика дилемма алдында тур: не жүйелі, іргелі білімді жоғары академиялық деңгейде нүсқаулы оқыту одістері бойынша беріп - даралықты, психологиялық өзіндік пен түлғаның дамуын жоғалту, не балаға оқытуда ерік-ынтаны беріп, тек оның мүқтаждықтарынан шығу, оқытуды жүмыс арқылы қолданып, оқушылар біліміндегі жүйелілікті жоғалту, мектеп- тегі білім деңгейін төмендету. Бүл жәйттер бүгінгі күні АҚІІІ мектептерінде орын алып отыр. Дәстүрлі және недоцентристік түжырымдамаларда бар мәселелер оларды шешу жолдарын іздеуге мәжбүр етеді. XX г. II жартысы біздің елде және шетелде дидактикалық ойдың дамуын бейнелейді. Ақырында, қазіргі заман дидактикасының бейнелері коріне бастады. Әлі ғылымда бір дидактикалық жүйе болмаса да ортақ нәрселері бар бірқатар теориялар болды. Көпшілік тәсілдердің оқыту мақсатында тек қана білімдердіц қалыптастырылуы қарастырылмай, сонымен бірге оқушылардың жалпы дамуы, интеллектуалдық, еңбектік дағдыларын және көркем шеберлігін де қалыптастыру іздестірілуде. Кіші және жоғары сыныптарда интенсивті курстар болғанымен оқыту' мазмүны негізінен пәндік болып күрылады. Оқыту үрдісі кейде білім берудің мақсапары мен қүрамына сәйкес жауап беруі қажет және сондықган ол екі жақты және мүғалім жетекшілігінде деп түсіндіріледі. Мүгалім оқушылардың оқу-танымдық әрекетін басқарады, оны үйымдастырады және жүргізеді. Сонымен бірге оларды өздік жүмысқа итермелей отырып оқытудың достүрлі, түсіндірмелі және ізденістік моделдерінен алшақтай, тек олардың беделін, артықшылығын қолданады. Мүған айқын мысал ретінде «жаңалықтар жасау» арқылы оқыту моделі болыгі табылады. Бүл моделді әйгілі американ педагогы және психологы Джером Брунер жасаған. Оның түжырымдамасының моні: оқушылардың білім алуы және әлемді тануы қажет, бірақ ол тек мақсатты көзделген жүйені және оқыту үрдісінде мүғалім жетекшілігімен өздері ашқан жаңалықтары арқылы орындалуы қажет. Мүндай оқыту моделінде оқушы- лардан бүкіл танымдық күштерінің қиыншылықгарды жеңу үшін олардың алдында әлі кездеспеген жинақгауды жеке қүрастыру үшін, оқылыгі жатқан тақырып бойынша заңдылықтарды және дағдыларды түсіну, сонымен бірге оларды практикалық қолдану, тек оқытуда емес, маңызды өмірлік есептерді шешуде де қажет. Оқыту үрдісі жайлы және орыс мектебіндегі қазіргі заман дидактикасының басқа сүрақтары жайлы толықтай төменде атагі көрсетеміз. 5.5. жүктеу/скачать 13,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|