II бөлім. Дидактика
91
Оку мен окытудыц өзара байланысы мен әрекегтесуі
1-үлгі
Оқьпу үрдісінің қисыны және білімді меңгеру қүрылымы деген не?
Оқыту үрдісі - адамның танымдық әрекстінің
ерекше түрі. Ол шәкірттің объективтік әлемді
тануының жалпы және ерекше түрлерін қамтиды.
Еігер ғалым бір күбылыс, үрдістерді
зерттеу бары-
сында объективті жаңалықты таныса, шәкірт білім
алу кезінде субъективті жаңалықты игереді,
яғни ғылым мен адамзатқа таныс,
ғылыми дәлелденген, түрлі ғылыми дәлелдер, теориялар,
заңдар және
Окы гу үрдісінің
қисыны және білім
меңгеру күрылымы
92
II бөлім. Дидактика
түсініктер түрінде жинақталғанды меңгереді. Ғалымның тану жолы көптеген
эксгіерименттер, ғылыми ойлау. қателер мен сынақтар арқылы өтеді, ал
шәкірттің таным жолы тез жөне үстаз шеберлігімен жеңілдетілген
күйде
өтеді. Ғалым жаңалықгы оның бастапқы күйінде таниды.
Сол себепті де толық
жаңалық болып есептелінбейді. Шәкірт жеңілдетілген, оқушылардың жас
ерекшеліктері мен мүмкіндіктеріне сай, дидактикалық түрғыда бейім-делген
материалды танып біледі.
Ақырында, оқыту барысындағы таным мүғалімнің
басшылығымен іске асады, ал ғалым ешкімніц қатысынсыз ғылыммен
айналысады.
Алайда, шәкірт пен ғалымның таным айырмашылықтарына қарамастан,
бүл үрдістер бірыңғай әдіснамалық негізден қүрылады: тірі түйсіктен
абстрак-
тілі ойлауға және одан тәжірибеге көіпу (Қараңыз. Данилов М.А. Процесс
обучения в советской школе. М., 1960; Педаг огический процесс и его диалек
тика. М., 1970; Сластенин В.А. и др. Педагогика. Учебное пособие. М., 1997).
Достарыңызбен бөлісу: