| Фотосинтез механизмі.
5-суретте жоғары сатыдағы өсімдіктердегі хлоропластың құрылысы көрсетілген.
Құрылымның негізгі элементі - грана деп аталатын ламеллалардың жиынтығы. Ламеллалар
қалыңдығы 3-нм болатын тилакоидты мемранамен қапталған. Граналар строма деп аталатын
ортада орналасып, CO
2
қалпына келтіретін тізбек құрайды. Хлоропластың диаметрі оны
қоршаған мембранамен қоса есептегенде бірнеше микрон шамасында болады.
Сурет 5. Хлоропластың құрылымы.
Ламеллаларда
өтетін
фотосинтез
процессі
өте
күрделі.
Процесс
қарапайымдандырылған түрде төмендегі суретте көрсетілген. Электрондардың тізбек
бойынша ізбе-ізділіпен берілуі мынадай түрде өтеді: Н
2
О Р680, фотосинтетикалық жүйе ІІ →
фотосинтетикалық жүйе І, Р700-НАДФ+ .
Көрсетілген реакциялардың нəтижесінде Н
2
О тотығуы мен НАДФ тотықсыздануы
жүзеге асады (никотинамидадениндинуклеотидфосфаттың тотыққан формасы). ФЖ І мен
ФЖ ІІ арасында өзара электрон беру кезінде жоғарыэнергетикалық өнім түзіледі, ол СО
2
фиксациялауға жұмсалады. 6– суретте фотосинтездің сызбанұсқасы көрсетілген.
Сурет 6. Фотосинтездің сызбанұсқасы
Табиғатта хлорофиллсіз жарық энергиясынан қор жинайтын жалғыз Halobakterium
halobium бактериясы ғана. Олар оттегіні өте аз мөлшерде қолдана отырып, жарықтың
13
əсерінен мембранасында қызғылт түсті ақуыз - бактериородопсинді түзеді, кейін Н+
сіңіріліп, АТФ синтезделеді. АТФ – жасушаның энергетикалық қажеттілігін
қамтамасыздандыруға жұмсалады.
Достарыңызбен бөлісу: | 
