Аудиолингуальды әдіс
–
шетел тілдеріне оқыту әдісі, сабақ процесінде
тыңдап-түсінуді қарастырады, бірнеше рет тыңдатып, диктордан кейін тіл
бірліктерін(фонема, сөз, сөйлем, кейін мәтіндер) тыңдатылады, ал бұл тілдік
автоматизмнің пайда болуын қамтамасыз етеді. Әдіс әскери әдіс негізінде пайда
болды, екінші дүние жүзілік соғыстан кейін АҚШ-та Л.Блумфилдтың
дискриптивті лингвистика идеясы мен Э. Торндайк, Д. Уотсонның бихевиоризм
психологиялық теориясының негізіндепайда болды.
Әдіс концепциясы ауызша жұмыстың жазбашадан тиімдлігін айтады; бұл
жерде жұмыс жазбаша жұмыс тыңдап, оқығаннан кейін болады. Жұмыс ауызша
түрде өтеді. Дриял түріндегі жаттығуларды орындау барысында тілдік
дағдыларды қалыптастыруға бағытталған, материалды интуитивті түсіну,
енгізіліп жатқан материалға кең комментарии беру, елтану информациясын кең
қолдану. Тілдің структурасын игеру барысында жұмыстың 4 сатысы бөлінеді:
еліктеу жолымен структуралар мұқият жаттау, жаңа моделді бұрын
игерілгенмен салыстыра отырып саналы таңдау, моделдерді қолдануда
практика, қарым-қатынас ситуацияларында игерілген үлгілерді еркін қолдану.
Әдісті жасаушылардың еңбегі сабақ әдісін мұқият жасауында, бұл оқу
материалын автоматтандырады, оқу жүйесіне лингофон техникасын енгізгенде
және сабақтың елиануға бағытталуы. Алғашқы тілдік лабораториялар мен
лингофон кабинетінің түрі осы әдіс негізінде пайда болды. Әдістің кемшілігі
деп оны жасаушылардың тілді дағдылар жүйесі ретінде түсінуінде, сабақты
тілдік автоматизмдерді қалыптастыруға бағыттауы. Жұмыстың интуитивті
формасы саналы әдіс жақтастарының критикасына ұшырады. Осы әдіс
негізінде көптеген аудиолингуалды курстар ұйымдастырылды.
«Гувернантка әдісі» - Реседің жағдайы бар отбасыларында балаларын шетел
тіліне үйрету мақсатында шетелдіктерді шақыру ұйысдастырылатын шетел
тілін оқыту әдісі. Шетелдіктер әдетте баланың ана тілін білмеді, қолданылатын
сөздер игерілді. Оқу жүйесінен аударма мен грамматика алынып тасталынды.
Сабақ оқытушының тіліне еліктеу түрінде өтті, ал тілдік дағдылар мен
іскерліктерді қалыптастыру тіл үлгілерін қайталап, оларды күнделікті өмірдің
түрлі ситуцияларында қолдану негізінде қалыптасты. Бұл әдіс Ресейде XVIII
37
ғасрыда Француз тілі мен мәдениетіне деген қызығушылық пайда болған кезде,
кең дамыды.
Достарыңызбен бөлісу: |