5В072700-КЖ-2021
Парақ
9
.№ Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Ол кәсіпорын ассортиментіне (дүкен, база) және тауарлық топ
ассортиментіне (кондитерлік, сүт, ет және т.б. тауарлар) бөлінеді.Тауар сапасы
тұтынушы сұранысын құру және бәсеке қабілеттілік қалыптастыруда шешуші
әсер ететін негізгі сипаттамалардың бірі. [1]
Ақуыздар – бұл тағамның ең бағалы алмастырылмайтын компоненті. Ол
организмге түскенде ферменттердің әсерінен аминқышқылдарына ыдырайды,
оның бір бөлігі органикалық кетоқышқылдарға бөлінеді, бұлардан қайтадан
организмге қажетті амин қышқылдары, ақуыздар және ақуызды заттар
синтезделіп шығады. 8 аминқышқылы ағзадасинтезделмейді,
сондықтан оларды алмастырылмайтын деп аталады. [3]
Изолейцин, лейцин, лизин, метионин, фенилаланин, триптофан, треонин
және валинин. Омыраудағы бала ағзасында гистидин және цистин
синтезделмейді. ФАО сараптаушыларының есептеуінше 1 г тағам ақуызында 40
мг изолейцин, 70 мг – лейцин, 55 мг – лизин, 35 мг – метионин және цистин, 60
мг – фенилаланин және тирозин, 10 мг – триптофан, 40 мг – треонин, 50 мг –
валин болу керек.
Майлар тек қана энергетикалық құндылығымен ерекшеленбейді, сонымен
қатар көптеген дәрумендермен биологиялық белсенді заттар көзі болып
саналады.
Қанықпаған май қышқылдары – мономай қышқылы және полимай
қышқылы болып бөлінеді.
5В072700-КЖ-2021
Парақ
10
.№ Парақ
Құжат №
Қолы
Күні
Моно қанықпаған май қышқылының өкілі мен олеин қышқылы ол сливка
майындағы 65%, маргарин, шошқа майында 43%, сары майда – 27 %, әр түрлі
төлшерде кездеседі.
Полиқаныққан май қышқылдарына жататындар – менолды, линоленді
және арахиденда май қышқылдары. Бұлардың ішінде май қышқылдары
араластырылмайды. Ол тікелей тағаммен түседі.
Фосфолипидтер тағам өнімдерінде көбінесе лицитин болады. Оның
құрамында холин және кефалин енеді. Фосфолипидтер майлардың жақсы
қорытылуына әсер етеді. Сондықтан лицитин және холин бауырды май басудан
емдеу үшін формокологиялық препараттар ретінде қолданылады.Лицитин
организмде холестириннің жиналуына бөгет жасап, оның шығуына әсер етеді.
1.2 Тамақ өнеркәсібінің маңызды технологиялық процестері
Тамақ өнеркәсібі өнімдерін өндіру процесінде пайдаланылатын
шикізаттың сипаты мен түрі бойынша өндірістің үш тобы бөлінеді:
-өсімдік шикізатын қайта өңдейтін өндірістер шығу тегі (мысалы, ұн);
- жануарлардан алынатын шикізатты қайта өңдейтін өндірістер (мысалы,
ет және сүт өнеркәсібі);
-ауылшаруашылық емес шикізатты қайта өңдейтін өндірістер (мысалы,
тұз өнеркәсібі, минералды су өндірісі).
|