Графика. Орфография. Орфоэпия


-тапсырма. Мына сөздерді айтылу нормасына сай жаттығып



Pdf көрінісі
бет138/195
Дата08.02.2022
өлшемі2,09 Mb.
#124466
түріМонография
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   195
Байланысты:
Н.-Уәлиев-МОНОГРАФИЯ

4-тапсырма. Мына сөздерді айтылу нормасына сай жаттығып 
көріңіздер: 
төбеден – төбөден (27 бет) 
төбелес – төбөлес 
төлдеме – төлдөме 
төменде – төмөде
төпелеу – төпөлеу 
төредей - төрөдей
 

Жалпы, ұ, ү ерін дауыстылары алғашқы буында естіліп, айтылады да, 
ары қарай солғындайды. Мысалы: 
сүйініш - сүйᵞнүш, сүйініш - сүйᵞнүшшіз, 
түскіліктің – түскүлүктің, тұзды – тұздұ, тұщылық – тұшшылық, 


борышсыз – борұшшұз, құйыну - құйᵞнұу, құйыршық – құйұршұқ, құйрықты – 
құйрұқтұ, құзғындық – құздұндұқ, құбылу – құбᵞлұу, құбыжық - құбᵞжұқ, (29 
бет)құбылыс - құбᵞлұс. 
Ал 
ө
дыбысымен айтылған екінші буыннан кейінгі 
і
әрпі 
ү
дыбысына ұқсап, айтылып барып, ерін үндестігі солғындайды. 
Мысалы: 
төбесінің – төбөсүнің, көгершін – көгөршүн.
Сондай-ақ 
көбөлөк, 
дөңгөлөк
сияқты үш буынға дейін 
ө
-мен айтылатын сөздерде ерін үндестігі 
төрт буынға да барады: 
көбелектің – көбөлөктүң, дөңгелекті – дөңгөлөктү, 
бірақ 
көбелекке – көбөлөкке, дөңгелекке – дөңгөлөкке. 
Бұл құбылысқа байланысты мына бір ерекшелікті көрсете кетуге 
болады. Әліпбидегі 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   195




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет