буын созылыңқылығы сөз ағымын мүшелеуші құрал – екпіннің басты
шамасы бола отырып, сөз бөліктерін ұйымдастырушы қызмет атқарады екен.
Сонымен қатар логикалық екпіннің құрамдас шамасы ретінде ой желісін
көрсетуші интонациялық компонент екен.
Сөз ішіндегі буын ұзақтылығының өзіндік пропорциясы бар. Сөз
неғұрлым ұзақ болса, яғни көп буынды болса, оның бастапқы буындары
соғұрлым қысқа болады да, соңғы буыны созылыңқы айтылады. Ал буын
саны аз сөздер буын саны көп сөздерден гөрі созылыңқы айтылады. Бірақ
бұлардың қайсысында болса да, соңғы буын немесе соңғының алдындағы
екпін түскен буын үнемі басқаларынан ұзағырақ айтылатыны – қазақ тілінің
заңдылығы.
Мысалы, [ бала:], [балала:р],[балалары:м], [балаларыма:]
1-тапсырма.
Ерекшеленген сөздердің қай буындары ұзақ айтылады?
Себебі неде деп ойлайсыз?
Оралман
– репатриат сөзіне ұқсас мағынаны береді.
Көрермен
бүгінгі
концертке дән риза. Қазақ радиосы
Достарыңызбен бөлісу: