Қазіргі уақытта бірқатар экономистер циклдің қаржылық, аграрлық, энергетикалық,
шикізаттық,
экологиялық, саяси деген түрлерін бөліп көрсетеді.
Экономикалық циклдердің себептері.
Макроэкономикалық әдебиеттерде экономикалық циклдің пайда болу себептері туралы
ортақ жалпы мойындалған пікірлер мен теориялар жоқ, сондықтан әртүрлі экономикалық
бағыттың өкілдері экономикалық цикл туралы көзқарастарын әртүрлі түсіндіреді.
С. Джевонс пен А. Чижевский циклдің себептерін Күн бетіндегі дақтар-дың адамдарға
әсер етуімен түсіндіреді. В. Парето мен А. Пигу циклдің себеп-терін адамдардың экономикалық
қызметтеріндегі оптимистік және пессимистік қатынастарға байланысты деп айтады. Т.
Мальтус пен Ж. Сисмонди циклдің себептерін өндірілетін табысқа қарағанда тұтынылатын
табыстың жетіспеу-шілігімен байланыстырады. М. Туган-Барановский мен А. Шпитгоф оларды
өндіріс құрал-жабдықтары өндірісінің тұтыну заттары өндірісінен артып кетуінен деп
тұжырымдайды. Э. Хансен мен Р. Хоутри циклдерді банктік несиелерді экспансиялаудан және
шектеуден, есептік мөлшерлеменің қозғалы-сынан орын алатынын алға тартады. Дж. Кейнс
циклдерді жинақтардың артып кетуімен және инвестициялардың жетіспеушілігімен
байланыстырады. Ал К. Маркс болса циклдің пайда болу себептерін капитализмнің негізгі
қайшылық-тарынан іздейді.
Достарыңызбен бөлісу: