Narxoz Student Research-2021
стаушы заттар: қоректік заттар, қоздырғыштар, ауыр металдар,
органикалық жəне бейорганикалық химиялық заттар, мұнай кен
орындары жəне жылу. Жылу ластаушы зат ретінде қарастырамыз,
себебі судың ағып кетуі су объектісінің қоршаған ортасының тем-
пературасын өзгертсе пайда болады. Судың температурасы жоға-
рылаған сайын ондағы ерітілген оттегінің мөлшері азаяды. Су объ-
ектілеріндегі оттегінің төмен деңгейі Су тіршілік иелеріне зиянды
болуы мүмкін. Температураның бір градусқа өзгеруі су ағзалары-
ның биологиясында нəзік өзгерістер тудыруы мүмкін, бұл олар-
дың метаболизмін немесе өсімдіктердің өсуін өзгертеді (Резник,
2018).
Бұл проблеманы қалай шешуге болады? Егер глобалды түр-
де бұл мəселені қарастыратын болсақ, онда кəсіпорындар заңды
тұрғыда міндеттеліп отырған ережеге сəйкес су шығынын азайта-
тын құрылғылар орнатуы маңызды. Қолданыстағы жабдықты аз-
дап өзгерту суды айтарлықтай үнемдеуге əкелуі мүмкін.
1. Бүріккіштер шлангтарға орнатылса, онда операторлар таза-
лау кезінде суды аз пайдалана алады.
2. Крандарды жоғары қысымды жəне төмен көлемді балама-
ларға ауыстыруға болады.
3. Суды үнемді жəне тиімді пайдалану үшін таймерлер жəне /
немесе педальдар орнатуға болады.
4. Ағындарды өнімділікті сақтау үшін қажет минимумға дейін
реттеу əбден мүмкін (UNECE, 2017).
Əлемде өнеркəсіп орындары пайдаланатын танымал суды
үнемдеу құрылғысы градирнялар үшін технологиялық суды қайта
пайдалану болып табылады. Суды едəуір үнемдеуге қол жеткізу
үшін пайдаланылған суды тазарту жүйесі ішкі қайта пайдалануды
қамтамасыз ету үшін технологиялық суды өңдей алады.
Барлық процестер ауыз суды қажет етеді деп болжаудың ор-
нына, ішкі процестерге қажет судың нақты сапасын зерттеп, мүм-
кіндігінше кəсіпорын ішінде немесе кəсіпорындар арасында суды
қайта пайдалану керек. Мысалы, жылтырату машинасы белгілі бір
қатты бөлшектері бар суды қажет етуі мүмкін. Егер тұндырғыш
пен сұр суды тазарту орнатылса, жылтыратқыш машина өз суын
шексіз рет техникалық түрде қайта пайдалана алады (APANA,
2021).
Суды қайта пайдалану үшін тазартудың ықтимал нұсқала-
123
Достарыңызбен бөлісу: |