Narxoz Student Research-2021
құрған ерлі-зайыптылардың некеге қанағаттануы сақтала отырып,
олар ұзақ уақыт бойы отбасылық өмірлерін сақтап қалады.
Енді, осы жас отбасылардың ажырасуын жан-жақты қарастыру
үшін «отбасы психологиясына» тоқталайық. Отбасы психология-
сы – психологиядағы неке жəне отбасында болатын түрлі пробле-
маларды зерттейтін бағыт болып табылады. Отбасының теориялық
негізі психологияда жүргізілген көптеген зерттеулердің нəтижесі
болып табылады. Мысал келтіретін болсақ əлеуметтік психоло-
гия, даму психологиясы, тұлға психологиясы, педагогикалық жəне
клиникалық психология. Отбасы психологиясының басты міндеті
– отбасы жəне отбасымен байланысты түрлі жұмыстың прак-
тикалық тəжірибелерін жəне басқа да отбасы жайлы білімдерді
біртұтас психологиялық пəнге, яғни, отбасы психологиясының
ішіне біріктіру болып табылады. Ендігі кезекте ғалымдардың осы
бағыт бойынша жазған еңбектеріне тоқталайық. Жалпы «отбасы
психологиясы» жанұяда қажетті деңгейде жүргізілмесе, бұның
отбасы ішіндегі дағдарысқа алып келуіне деген мүмкіндігі жоғары
болып келеді. Бұл туралы Э.Г.Эйдемиллер мен В.В.Юстицкис өз
еңбектерінде толығымен қамтып өткен. Авторлардың айтуы бой-
ынша, отбасындағы дағдарыс дегеніміз бұл отбасының күнделікті
өмірде қолданатын тəсілдерінің бұзылуы жəне жас-жұбайлардың
ескі мінез-құлық нормаларын қолдана отырып, жаңа орын алған
оқиғаларға төтеп бере алмауы болып табылады [4]. Міне, жоға-
рыда келтірілген осы себептерге байланысты отбасында дағдарыс
орын алуы мүмкін. Оның басты себебі отбасындағы материалдық
жағдайлардың орын алуы немесе отбасының жаңа өзгерістерге
қарсы тұра алмауы жəне тағыда басқа көптеген факторлар болып
табылады. Ал, бұның соңы өкінішке орай көптеген жағдайда ер-
лі-зайыптылардың ажырасуына алып келеді.
Енді жоғарыда қарастырылған отбасында кездесетін дағда-
рыстың түрлеріне тоқталып кететін болсам, жалпы отбасындағы
дағдарыстар туралы Сатир.В өз еңбегінде айтып кеткен. Оның
айтуы бойынша отбасындағы дағдарыс барлық отбасында кез-
десетін құбылыс. Бірақ, ең маңыздысы жастардың оларға тө-
теп беріп, осы дағдарысты еңсеріп шығуында. Автордың айтуы
бойынша, отбасылық дағдарыс барлық отбасында кезең-кезеңге
бөлініп орын алады. Яғни, ғалымның еңбегінде көрсетілгендей
барлық жанұя отбасылық өмір барысында он дағдарыстық ке-
449
Достарыңызбен бөлісу: |