Сборник II научно-практической международной студенческой конференции Narxoz Student Research-2021

Көл  бассейні  Алматы  облысының  жергілікті  ағынымен  жəне 

Қытайдан  (негізінен  -    Іле)  трансшекаралық  өзендердің  құй-

ылуынан  қалыптасады.  Суды  ұтымсыз  пайдалану  нəтижесінде 

Балқашта су ресурстарының жоғалуы жыл сайын артып келеді.

Мысалы,  Іле  өзенінің  төменгі  ағысында  өсу  кезеңінде  орта 

есеппен 1036 миллион текше метр алынады. м су нормативтің ор-

нына 435 млн текше метр.

Іле  өзенінің  көп  бөлігі  (70%),  Балқашқа  негізгі  су  ағынын 

қамтамасыз  етеді,  Қытайда  орналасқан,  оның  тұрғындары  өз  су-

ларын  егістік  алқаптарын  суаруды  қосқанда  өз  қажеттіліктеріне 

белсенді пайдаланады. Трансшекаралық өзендерді ұтымды пайда-

лануға қатысты Қазақстан мен Қытай арасындағы су қатынастары 

келісімдермен реттеледі:

-  трансшекаралық  өзендерді  пайдалану  жəне  қорғау  саласын-

дағы ынтымақтастық туралы 12.09.2001 ж .;

-  трансшекаралық  өзендердің  су  сапасын  қорғау  туралы 

22.02.2011 ж.

Келісімдер болғанына қарамастан, ҚХР су ресурстарын пайда-

ланудың ұтымды режимінің халықаралық нормаларын сақтамай-

ды.  Бұл  Іле  өзеніндегі  су  көлемінің  азаюына  жəне  соның  салда-

рынан Балқаш көлінің біртіндеп кебуіне əкеледі.

Бұл  кесте  арқылы  1937-2009  жылдар  аралығындағы  Балқаш 

көлі  суының  қанша  көлемде  толысып,қанша  көлемде  азайғанын 

көре аламыз.Сонымен қатар,осы берілген уақыт аралықтарындағы 

Балқаш  суының  өзгерісі,мөлшерлік  кіріс  жəне  шығыс  көрсет-

кіштері көрсетілген.

70

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: