Тұтынушылардың талғамы мен қалауы • Тұ тыну шы лар-
дың талғамы
мен қалауы
жиі өзгереді.
Олар сәтті ұй-
ым дас ты рыл ған
жар на малық кампанияға, та уар ды өт кі зуді
ын та ландыруға байланысты мар ке тингілік
іс-ша раларға, өндірістегі жа ңа өнім дер дің
пайда болуына, сән нің өз ге руі не, жыл дың
маусымына байланысты.
Егер ұқсас және толықтыратын басқа тауарларға бағалар өзгерсе, • онда өзара алмастырылатын және бірін бірі
толықтыратын та уар ларға деген сұраныс өз-
ге ре тін болады. Осыған байланысты өзара ал-
мастырылатын және бірін бірі толық ты ратын
арасында айыр ма шылық жүр гізу қажет.
Өзара алмастырылатын тауарлар — бұл та уар лар — бұл бірдей қажеттілік терді қа на ғат тан ды ратын та уар лар тобы. Мысалы, кір жууға арналған әртүрлі ұнтақтар,
салқындатылған сусындардың түрлері және т.б.
Егер кір жуу ұнтақтарының ба ға сы айтарлық-
тай өскен жағ дай да, сабынға сұраныс артады,
өйткені ол салыс тыр малы түрде арзан болады.
Сонда сабынға сұраныс қисығы оңға жылжи-
ды. «Пепси-коланың» ба ға сы арзандаған кезде
«Кока-Колаға» деген сұраныс кемиді және «Кока-
Колаға» деген сұраныстың қисы ғы солға ауыса-
ды.
Бірін бірі толық ты ра- тын та уар лар — бұл бірбірін толықтырып тұратын та уар лар, яғни біреуін екіншісіз тұтына алмайтын та уар лар. Мысалы, мұндай та уар-
лар түр ле ріне автомобиль
мен бензин, ұялы телефон
мен қуат беру құрылғысы
немесе симкарта, теннис
ракетка ла ры және теннис
доптары және т.б. жатады. Егер бензин ба ға сы
өссе, онда қозғалтқыш көлемі үлкен автокөлікке
сұ раныс төмендейді. Сонда автокөліктерге сұ-
раныс қисығы солға жылжиды.