Баға бойынша икемді сұранысқа ие тауарлар: •
Қымбат сәнсалтанат заттары
: ба ға лы зат-
тар, деликатестер;
•
Сатып алу құны отбасылық бюджетке елеу
лі әсер ете тін та уар лар
: жиһаз, тұрмыстық
техника;
•
Тез алмасатын та уар лар:
ет, жемістер.
Баға бойынша икемсіз сұранысқа ие тауарлар: •
Бірінші қажеттілік заттары:
дәрі-дәрмек,
су, электр және басқа да энергия көздері;
•
Құны отбасылық бюджет үшін әсері елеу
сіз та уар лар:
қарындаштар, тіс тазалау
таяқша ла ры ;
•
Алмастырылуы қиын та уар лар:
нан, электр
шамы , бензин.
Сондай-ақ на рық та бә се ке лес тер дің болуын
және олар белгілеген құнын ескеру маңызды.
Мұны қарапайым мысалда қа рас ты руға тыры-
сайық.
Айталық, сіз белгілі бір маркалы қандай да
бір сипаттама ла ры бар велосипед терді 55 000
теңге ба ға сымен сатасыз. Сіз дің дүке ніңіз ден
жолдың арғы бе тін де орналасқан бә се ке лес і ңіз
сол велосипед терді 50 000 теңге ба ға сымен сата-
ды. Сіз ба ға ны бір данаға 54 000, 53 000, 52 000
теңгеге дейін төмендетсе ңіз де, бірақ
сатып алушылар саны айтарлықтай
көбеймейді және түсім өспейді
(икемсіз сұраныс). Алайда сіз ба-
ға ны 45 800 теңгеге орнатқаннан
кейін, касса ның алдында ұзын
кезек пайда болады және сіз дің
түсімі ңіз күрт өседі.
Бұл ретте ба ға бә се ке лес терге қара ған да төмен болуы, тиімді болмауы да мүм кін , яғни пайда ның максимумын бермеуі де мүм кін жағ дай лар кездеседі. Сұраныс икем ді лі гін анық тау дың көп теген
жолдары бар — сатып алу шы лар ға сауал нама
жүр гізу, AB-тесттер (ба ға эксперименті) және бас-
қа лар, бірақ ең жақсы әдіс — ол сарап тамалық
ба ға лау. Яғни сіз дің на рық тағы жағ дай ды жақсы
түсіне тін : «Егер сіз ба ға ны төмендетсе ңіз , сіз дің
сатылым қан шалықты өседі?» деген сұ рақ қа жау-
ап бере алатын маман. Уақыт өте келе, сізде өзі ңіз
осындай сарапшы бола аласыз: ол үшін сізге өз
та уар ыңызды жақсы білуі ңіз , күн сайын клиент-
термен жұ мыс істеп және олардан кері байланыс
алып тұруыңыз қажет. Әзірге сіз дің тә жі ри бе ңіз
жоқ бол са , сіз дің нарығыңызда бұрыннан жұ мыс
істеп жүр ген кә сіп кер лерден сараптамалық ба ға-
лауды алуыңызға болады.
