С елагенеллалар катары - Selaginellales Селагенелалардың негізгі ерекшелігі эртүрлі споралылығы. Бір туыс
селагенелла (Selaginella) 700 түрі белгілі. Тропикалык аудандарда кездесетін
лианалардың үзындығы 18 метр. ТМ Д елдерінін орман зонасында 8 түрі
таралған.
Дене мөлшері 1 мм-ден 10 см-ге дейін шөптесін өсімдіктер. Сабағы
өрмелегіш, жабысқак, жатаған. Селагинелла
көпжылдык, шөптесін өсімдік,
сырткы пішіні плаунға үксас.
Селагенелалардың ерекшелігі: ризофорлары болады. Ризофор - сабактагы
жерге бағытталған
жапырақсыз өсінділер, олардан косалкы тамырлар өсіп
жетіледі.
Спорофилдер негізінде өсінді -тілш елер болады. Әртүрліспоралы. А талық
гаметофит 2 клеткадан тұрады, аналык гаметафит көп клеткалы.
Сабактың жоғарғы ұш ында споралы масақтар пайда болады. Оның
спорофильді
өсінде
споралары
орналасады.
Плауннан
ерекшелігі:
бір
спорангияда - микроспорангияларда көптеген ұсак микроспоралар, ал баска
спорангияларда - мегаспорангияларда тек 4 ірі мегаспоралар түзіледі. Микро-
жэне мегаспоралар масақта әртүрлі орналасады. Көбіне микроспоралар
масақтың жоғарғы бөлігінде, мегаспоралар төменгі бөлігінде,
немесе
микроспоралар масактың бір жағында, мегаспоралар екінші жағында,
кейде
олар ретсіз де орналасады.
М икроспоралар ш ашылады,
редукиияланып, одан
2 клеткалы
аталык
өскінше өседі. М егаспоралар кабықшасынан айырылмай, көпклеткалы аналык
өскіншеге айналады. Аналык өскіншеде архегониялар түзіледі. Сулы орта
37
болған ж ағдайда ұрыктану процесі жүріп, ұрык пайда болады. кейін одан
селагинелла дамиды.
Практикалык манызы жок.