ВИ РУСТАР бөлімі - VIROPHYTA 1852 жылы орыс ботанигі Д .И .Ивановский
темекі өсімдігінін тенбіл
(мозайка) ауруын зерттеп, оны бактериядан да ұсак сүзілген
сұйыктык
туғызатынын аныктайды. 1898 жылы голланд Бейеринк осы сүзілген өсімдік
сұйықтығыньщ жұкпалы табиғатын - «вирус» (латынша «у» деген сөз) деп
атауды ұсынды.
Вирустар - өте ұсак тірі организмдер, ХХ-гасырдың 30-шы жылдары
электронды микроскоппен зерттеу нәтижесінде ғана оның кұрылысы және
биологиялык. кұрылымы аныкталды. М өлшері 20-дан 300 нм-ге дейін,
бактериядан 50 есе кіші. Вирустар генетикалык материал Д Н Қ немесе РНҚ-дан
және оны қоршаған ақуызды қабык - капсидтен тұрады.
Вирустар тек иесінің клеткасында тіршілік етіп, өсіп - өнеді, сондыктан олар
облигатты паразиттер. Вирустар шешек, үстама. қызылша, полиамелит, тымау,
сүзек т.б. ауру коздырғыш тары. О лар малда және өсімдіктерде де ауру (қатерлі
ісік) туғызады.
Бактерияларға ш абуыл жасайтын вирустарды - бактериофагтар деп атайды.
Олар биологиялык касиеті тұрғысынан вирустарға үқсас. Бактерифагтар
медицинада бактериялар туғызатын ауруларды емдеуде кең пайдаланылады.