Бағдарламасы аясында іске асырылды The Essential Guide to zina o’leary 3 rd Edition



Pdf көрінісі
бет150/503
Дата01.04.2022
өлшемі7,43 Mb.
#137498
түріБағдарламасы
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   503
Байланысты:
oliri zina zertteu zhobasyn zhurgizu negizgi nuskaulyk (2)

7.3-сызба.
Жолдар және перспектива
Сонымен, әдіснамалық шешім қабылдауда нені ескерген жөн? 7.4-сызбада 
көрсетілгендеи�, әдіснамалық дизаи�ныңыздың мақсатына қол жеткізу үшін 
мыналар қажет: әдіснамалық дизаи�ныңыздың сұрағыңызға жауап беруі; жос-
парды жүзеге асыратындаи� қызығушылық пен дағдыңыздың болуы немесе 
оны дамыту; әдіснамалық дизаи�ныңыздың барлық қадамы жүзеге асыруға 
жарамды болуы. 
Әдіснамалық дизайныңыз 
мынадай болуы қажет:
Сұраққа жауап беруі
Қызығушылығыңыз бен 
дағдыңыздың болуы
Практикалық және жүзеге 
асыруға жарамды болуы
7.4-сызба.
Әдіснамалық дизайнның мақсатына қол жеткізу
Сұраққа жауап беру
Өкінішке қараи�, жас ғалымдар да, тәжірибелі зерттеушілер де белгілі бір әдіс-
намаға ғана сүи�еніп, соның ізімен жүруге беи�ім тұрады. Олар сұрағының қисын-
ды түрде нені талап ететінін сыни сараптамадан өткізбестен, этнографиялық 


149
Зерттеу жоспарын дизайндау
немесе популяциялық зерттеуді, сауална-
ма немесе сұхбат алу серияларын жасауға 
ұмтылады. Дегенмен әдіснамалық тәсіл-
дерді дамытудағы мақсатыңыз – сұрағы-
ңызға жауап беретін ең қолаи�лы әдісті 
табу екенін естен шығармаңыз. Зерттеу 
жасаудың бір әдісі «басқа әдістен жақсы 
екен» деп, үи�реншікті жолдан шықпаи�, бір 
орында отырмағаныңыз жөн. Әдістеріңіз 
сұрақтардан өрбуі керек.
Сұрағыңыздың алғаш құрастырыл ған-
нан-ақ тасқа қашалғандаи� нық болмаи�-
тынын 4-тарауда талқыладық. Зерттеу 
құрастыру мен қаи�та құрастыруды талап 
ететін қаи�талама процесс болғандықтан, 
зерттеу процесі бои�ынша сұрағыңыз да өз-
геруі мүмкін. Алаи�да зерттеудің соңында 
әдіснамалық дизаи�н мен соңғы сұрағыңыз-
дың арасындағы үи�лесімді баса көрсету 
керегін білгеніңіз дұрыс. Зерттеу жобасы-
ның алғашқы сұрағы да, соңғы сауалыңыз 
да немесе екеуі де өзгеруі мүмкін. Екеуі 
де баи�ланысты болсын. Бірінші тарауда 
әдіснама мен әдістердің аи�ырмашылығын 
көрсеттім, ал осы бетте анықтамаларды 
тағы еске салаи�ын.
Әдіснама деңгейінде жұмыс істеу 
Әдіснаманы таңдауда ең маңызды факторлардың бірі – қолданыстағы 
әдіснамалармен таныс болу. Түрлі процестерден хабардар болыңыз. Ғылыми, 
гипотетикалық-дедуктивті әдістерге негізделген дәстүрлі сандық стратегия-
лардың, сондаи�-ақ зерттеуді тереңірек қарастыруға бағытталған сан түрлі са-
палық стратегиялардың бірқатарымен 8-тарауда танысасыз. Бірнеше стратегия 
бои�ынша жұмыс істеи�тін аралас әдіснамалық тәсілдерді қарастыруға болады 
(9-тарауды қараңыз). Сондаи�-ақ іс-әрекетті зерттеу мен алдыңғы және кеи�інгі 
бағалау әдіснамалары секілді білім өндірумен қатар, өзгеріске де жетелеи�тін
тағы бірнеше мақсатты стратегиялары бар (10-тарауды қараңыз). Негізінде, ең 
дұрысы, осы тәсілдер туралы терең білу, зерттеу жобаңыздың нақты өмірдегі 
маңызын және стратегиясын зерттеу мақсатына лаи�ықтау. 
Енді жобаңызға келсек, әдетте келесі қадамдардың бірін немесе бірнешеуін 
жасауға тырысасыз: проблеманы түсіну; орындалатын шешімдерді табу; шешім 
Әдіснама
– түрлі зерттеу мектептерін леги
-
тимді қылатын, нақты парадигмалық жорамал
-
дарға қатысты пайымдау принциптерін ұсынатын, 
ауқымды, бәрін қамтитын макродеңгейлі құры
-
лым. Әдіснама зерттеу жүргізуге қажет страте
-
гияны ұсынып, жұмысты негіздеуге көмектеседі. 
Оған ғылыми әдіс, этнография және іс-әрекетті 
зерттеу жұмыстары мысал бола алады (8, 9 және 
10-тарауларды қараңыз).
Әдістер
– дерек жинау мен талдау үшін 
қолданылатын макродеңгейлі тәсіл. Дерек 
жинауға сұхбат алу, сауалнама, бақылау және 
сырттай бақылау тәсілдері кіреді (12 және 
13-тарауларды қараңыз); ал талдау әдісі 
сандық стратегияны (яғни статистика) және 
сапалық стратегияны (тақырыптық зерттеу) 
қамтиды (14 және 15-тарауларды қараңыз).
Құралдар
– сауалнама, бақылау тізімі 
және сұхбат кестесі сияқты зерттеуге қатыс
-
ты деректерді жинау кезінде қолданылатын 
құралдар (12 және 13-тарауларды қараңыз).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   503




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет