ат (түбір), екінші буыны
–
ты – сын есім тудыратын жұрнақ, үшінші буыны –
лар- көптік жалғау, төртінші буын –
ға – септік жалғау;
3. қазақ тіліндегі байырғы сөздер бірыңғай не жуан буын-ды, немесе жіңішке буынды болып келеді. Қазақ тілінде
жуан және жіңішке буынды (аралас буынды) орыс және өзге тілдер-ден енген сөздер кездеседі;
4. қазақ тілінің байырғы сөздері, буындары екі дауыссыз-дан басталмайды;
5. тіліміздің байырғы сөздерінің соңында еліктеуіш сөз-дерден басқа екіден артық дауыссыз дыбыс келмейді.
Қазақ тіліндегі буынның дыбыстық құрамы төмендегідей болып келеді:
Бір дыбысты, екі дыбысты, үш дыбысты, төрт дыбысты. Ал орыс тілі арқылы енген сөздерде буын бес, алты
дыбысты бола береді. Мысалы:
спорт, пункт, спектр, спринт. Дыбыс-талу жағынан қарағанда сөйлеу жік – жігімен
айтылған дыбыс шумақтарының тізбегінен құралады. Дыбысталудың шумағы өз ішінде кіші топтарға бөлшектенеді. Олар
сөйлеудің фонетика-лық единицалары ретінде қаралады: 1) фраза, 2)такт, 3) буын, 4) дыбыс немесе фонема.
Буынның түрлері Сөздің құрамында неше дауысты дыбыс болса, сонша буын болады. Мысалы: көк, жер, ал, ел, от деген сөздерде бір
ғана дауысты бар, олар бір ғана буын құрайды. Буын құрамының түр-ліше болуына байланысты буынның қазақ тілінде үш
түрі бар: