Өкпе ұяшықтары мен қылтамырлардың қабырғалары арқылы газдардың диффузиясының бұзылыстары. Газдардың диффузиясы
–
деп
өкпе
ұяшықтарынан
оттегінің
қанға,
қаннан
көмірқышқылы газының өкпе ұяшықтарына қарай көп жағынан аз
жағына жайылып тарауын айтады.
Өкпе ұяшықтарынан оттегінің қанға жайылып тарау
жылдамдығы:
D =
k (P 1 –P 2 ) S/d – теңеуімен анықталады.
Мұнда: D – белгілі уақыт ішіндегі жайылып тараған
газдың мөлшері, P
1
- өкпе ұяшықтарындағы ауада оттегінің
үлестік қысымы, P
2
– көктамыр қанындағы оттегінің үлестік
қысымы, S – жайылып тарау бетінің аумағы, d – ауа мен қан
аралық тосқауылдың қалыңдығы, k – оттегінің суда еру
қабілеті мен оның молекулалық салмағына байланысты
енгізілетін
константа.
Осы
теңеуге
байланысты
P
1
төмендеуінен, S кішіреюінен және d – қалыңдауынан
оттегінің диффузиясы азаяды.
Өкпеде
газдардың
диффузиясы
мына
жағдайларда
бұзылады:
● өкпе қабынуы,
ісінуі кездерінде ұяшықтар ауасы мен
қан аралық тосқауыл қалыңдауынан;
● қызмет атқаратын өкпе ұяшықтары мен қылтамырлардың
азайып кетуінен немесе тыныс алу беттерінің кішіреюінен
(мәселен ателектаз, өкпенің бөлігін отау, өкпе тінінің
бүліністері кездерінде);
● өкпе қылтамырларында қан көлемі мен гемоглобин
аздығынан;
560 ● өкпе ұяшықтарындағы ауамен қанның түйісу уақыты
қысқаруынан; Бұндай жағдай ауыр қол жұмысын атқарғанда,
өкпе эмфиземасы кездерінде байқалады.
Өкпенің диффузиялық қабілетінің бұзылыстарын