Бердалы мырзаханов


Тақырып 5.4. Тілдік және мәдени ерекшеліктері бар



Pdf көрінісі
бет76/128
Дата19.06.2022
өлшемі4,54 Mb.
#146808
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   128
Байланысты:
f616416553eca5 (2)

Тақырып 5.4. Тілдік және мәдени ерекшеліктері бар 
науқастармен қарым-қатынас жасау 
Статистикалық мәліметтерге сүйенсек, қазіргі таңда Қа-
зақстанда 130-дан астам ұлт өкілдері тұрады екен. Басты 
ұлттық топ қазақтардан басқа, елімізге орыстар, украиндер, 
татарлар, ұйғырлар, кәрістер, түріктер, немістер, курдтар 
және басқа да ұлттар қоныстаған. Қазақстанның экономика-
лық өсуіне байланысты Республикамызға шетелден жұмыс-
шылар көптеп келуде. Мәдениет аралық коммуникацияны 
«қарым-қатынастың түрлі формаларының жиынтығы, түрлі 
мәдениетке жататын жеке адамдар мен топтар арасындағы 
қарым-қатынас» ретінде қарастыруға болады. 
Мәдени өзгешелігі бар науқастармен жұмыс жасауда не 
нәрсеге басты көңіл бөлу керек
Мәдени ерекшелігі өзгеше науқастармен жұмыс жасауда 
коммуникацияның мына компонеттерін ескеру маңызды: 
 
Сөздік емес тәсілдер

Белгілер 

дене контактісі 

кеңістіктегі жақындық 


 
120 

дененің қалпы 

сыртқы келбет 

мимика мен жест 

көз контактісі 

функциялар 

сезімдердің көрінуі 

тұлға аралық қарым-қатынастағы ұстаным 

өзіңе қатысты ұстаным әлеуметтік интеракцияны 
басқару 
Паравербальды тәсілдер

интонация 

дауыс тембрі 

акцент 

дауыс ырғағының күші 

дауыстың үйлесімділігі 
Мәдениет аралық контактіде қандай сөздік емес 
сигналдарды ескеру қажет
Сөздік емес коммуникация адамдар қарым-қатынасының 
біршама ежелгі формасы болып табылды. Сөздік емес тәсіл-
дер мен сөздік тәсілдердің арасында біршама артықшылық 
бар екенін айтып өтелік. Оларға: эмоциональды көркемділік, 
оларды тікелей қабылдау мүмкіндігі. Кейбір сөздік емес ком-
муникацияның нормалары индивидтің белгілі-бір ортаға 
деген әлеуметтенуі барысында қалыпасады. Бір ғана жест 
немесе ым-ишара түрлі мәдени ортада, әр түрлі мағынаны 
білдіруі мүмкін. Мәселен, қолды ары-бері сермеу орыс мәде-
ниетінде сәлемдесуді білдірсе, Солтүстік Америкада Бұл 
қоштасудың белгіеі, ал Орталық Америкада немесе Африкада 
мұндай ишара арқылы көлік тоқтатып немесе біреуді өзіңе 
шақырып ала аласың. Ишараның әнгімені бастау немесе 
аяқтауды білдіретін рөлі кеңінен танымал. Сөздік емес 
мәдениет аралық қарым-қатынаста окулистика маңызды орын 
алады. 
Окулистика 
дегеніміз- коммуникативтік барыста 
көзбен контакт жасау, көзді қозғалту. Шығыс мәдениетіне 
қарағанда, Батыс мәдениетінде көзге тіке қарау коммуника-




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   128




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет