Бухгалтерлік есеп


I БӨЛІМ. ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ АКТИВТЕР



Pdf көрінісі
бет98/167
Дата19.09.2022
өлшемі2,74 Mb.
#149980
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   167
Байланысты:
Бухгалтерлік есеп

I БӨЛІМ. ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ АКТИВТЕР
Бұл тарау активті және 6 (№ 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16) бөлімшелерден 
тұратындығы кестеден көрініп тұр. Қысқа мерзімді активтерге ақша 
қаражаттары, қысқа мерзімді инвестициялар, тауар-материалдық 
қорлар мен қысқа мерзімді дебиторлық берешектер жатады. Олар
актив болып табылады және активті шоттарда бейнеленеді.
Қысқа мерзімді активтердің келуін (көбеюін) қараймыз
Аталған жағдайда олар дебет бойынша өтеді. Бұл жерде біз қар-
жылық инвестициялар мен ақша қаражаттарының келу (көбею) көз-
деріне назар аударуымыз керек.
Ақша қаражаттары мен қысқа мерзімді 
инвестициялардың көбеюі
а) 
сатып алушылар және алынған аванстар есебінен. Бұл ша-
руашылық операциялар № 1210 «Сатып алушылардың қысқа 
мерзімді дебиторлық берешегі» активті және № 3510 «Алынған 
қысқа мерзімді аванстар» пассивті шоттарда бейнеленеді. Проводка 
төмендегіше болады: 
Дт Кт Құжаттар
1010, 1040 — 1210, 3510 Төлем тапсырмалары, кіріс кассалық 
ордерлер, салыстыру актісі 
Жазудың дұрыстығын тексереміз: дебеттік жағында активті 
және пассивті шоттар орналасқан. Активті шот (№ 1210) орналасқан 
кезде 1 типті «Активті-активті» операция орын алады, яғни
баланстың активінде тек қана өзгерістер болады (бір жағынан ақша 
қаражаттары көбейеді, ал екінші жағынан бір мезгілде сол сомада 
сатып алушылардың дебиторлық қарыздары кемиді).
Пассивті шот (№ 3510) орналасқан кезде баланстың активі мен 
пассиві көбейетін 3 типті «Активті-пассивті» операция орын алады 


163
(бір жағынан ақша қаражаттары, ал екінші жағынан бір мезгілде сол 
сомаға алынған аванстар бойынша кредиторлық қарыздар көбейеді). 
Бұл жағдай жазудың дұрыстығын білдіреді.
Мысалдар 
келтіреміз: 1) кәсіпорынның есеп айырысу шотына 
2005 жылы қыркүйек айының 21 жұлдызындағы № 396 төлем
тапсырмасына сәйкес, сатып алушылардан 890000 теңге сомада 
ақша келіп түсті. Бұл жағдайда бухгалтерлік жазу төмендегіше 
болады:
Дт Кт Сома Ескерту
1040 — 1210 = 890000 1 типті операция 
А (+) А (-) 
2) кәсіпорында 2005 жылы наурыздың 24 жұлдызындағы № 639 
төлем тапсырмасы мен келісім шарттарына сәйкес, 1400000 теңге 
сомада тауар-материалдық қорларды жеткізіп беру үшін аванстар 
алынды. Бұл жағдайда бухгалтерлік жазу төмендегіше болады:
Дт Кт Сома Ескерту
1040 — 3510 = 1400000 3 типті операция 
А (+) П (+)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   167




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет