Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету

684
әрекетерінің бҧзылыстары байқалады. Ӛйткені кӛмірқышқылы 
газына гематоэнцефалиялық тосқауыл бӛгет бола алмайды. 
Сондықтан 
кӛмірқышқылы 
газы 
қанда 
кӛбейгенде 
мида 
қоздырғыш аминқышқылдары (аспарагин, глутамин) азайып, 
тежегіш аминқышқылдары (гамма-аминомай қышқылы, глицин) 
кӛбейіп кетеді. Осыдан ми қызметінің тежелуі болады. 
Шамалы газдық алкалоз денеде бҧрмаланған сезім және 
бас ауыруы пайда болуына әкеледі. Ауыр газдық алкалоз (рН 
7,52-7,65) болғанда және ол гипоксиямен қабаттасқанда мида 
нҥктелі қан қҧйылу, тырыспа-селкілдек, кома дамиды. Адам 
жан тапсырады. 
Су мен электролиттер алмасуы бҧзылыстарынан мидың 
бҥліністері. 
Қанда электролиттердің ӛзгерістері де ми 
қызметіне теріс әсер етеді. Солардың ішінде, әсіресе 
натрий иондарының қандағы мӛлшері ми кӛлемін ӛзгертеді. 
Қанда ол кӛбейгенде ми жасушаларының сусыздануы болады. 
Осыдан қанда натрий иондарының деңгейі 150 мэкв/л-ден 
артқанда 
абыржу, 
қызбалану, 
сана-сезімнің 
бҧзылуы 
байқалады. Ал ол 180 мэкв/л-ге дейін кӛбейгенде тырыспа-
селкілдек, кома дамып, адамның ӛліміне әкеледі. 
Қанда натрий азайғанда мидың ісінуі болып, бас сҥйек 
ішінде 
қысым 
кӛтеріледі. 
Осыдан 
ОЖЖ-де 
қанайналым 
бҧзылады. Қанда натрийдің мӛлшері 120-125 мэкв/л-ге дейін 
тӛмендегенде жҥйке жҥйесі бҧзылыстарының әйгіленімдері 
пайда болып, одан ары азайғанда тырыспа-селкілдек, кома 
дамиды. 
Қанда кальций иондарының ӛзгерістеріне қарамай, мида 
оның деңгейі тҧрақты 0,5-0,75 мМ/л мӛлшерінде ҧсталып 
тҧрады. 
Кальций 
иондары 
нейрондардың 
мембранасын 
тҧрақтандырады, оның талғамды ӛткізгіштігін қадағалап, 
қозымдылығына әсер етеді. Сонымен бірге, олар жҥйкелік 
медиаторлар босап шығуына, бҧл медиаторлардың тҥйіспе алды 
қҧрылымдармен кері қамтылуына және аксондардың бойымен 
тасымалдануына т.б. қатысады. Қанда Са
2+ 
1,5-1,75 мМ/л-ге 
дейін азайғанда жҥйке жҥйесінің бҧзылыстары болады. Бҧндай 
жағдай 
бҥйрек 
қызметінің 
жеткіліксіздігінде, 
гипопаратиреоз, Д-витамині тапшылығы кездерінде байқалады. 
Шеткері жҥйке жҥйесінің бҧзылыстарына бҧрмаланған сезім 
(парестезия) пайда болуы, қимылдық жҥйкелердің қозымдылығы 
кӛтерілуі жатады. Ал ОЖЖ бҧзылыстарына қатты қызбалық, 
психоздар, тырыспа-селкілдек, сандырақтау, тҧнжырау, кейде 
кома дамуы тән. 
Гиперкальциемия (4,5 мМ/л-ден астам) сана-сезімнің 
әлсіреуіне, кома дамуына әкеледі. Бҧл кезде тырыспа-
селкілдек дамуы сирек байқалады. 

жүктеу/скачать 6,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: