Оқу сауаттылығЫ



Pdf көрінісі
бет286/515
Дата15.11.2022
өлшемі3,95 Mb.
#158244
1   ...   282   283   284   285   286   287   288   289   ...   515
Байланысты:
Оқу Сауаттылық 100 нұсқа

55-НҰСҚА 
Құмырсқа – әлемдегі ең көп тараған жәндіктің бірі. Қазақ «құмырсқадай 
қажырлы», «құмырсқадай құжынаған», «құмырсқадай еңбекқор» деген тіркестерді 
бекер айтпаған. Олардың біз білмейтін қызық қыры көп. Оны ғалымдар зерттеп, 
бұқараға жеткізіп отыр. 
Құмырсқаларды зерттейтін ғылым – мирмекология деп аталады. Осы 
мирмеколог мамандардың құмырсқадай тынбай талаптанып, қайнаған тіршілікті 
зерттеуі нәтижесінде бізге олар туралы көптеген қызықты деректер белгілі болды. 
Құмырсқа жер жүзінде ең көп тараған жәндік. Әлемдегі ең құрметті 
мимекологтардың бірі Эдвард Уилсонның есебі бойынша, бүгін жер бетінде 10 
квадрилиион, яғни онның 15 дәрежесіндей құмырсқа бар екен. Жан басына 
шаққанда, бір адамға миллион құмырсқадан келеді, ал жалпы үлесі барлық 
адамның үлесіндей. 
1. «Құмырсқадай құжынаған» тіркесінің мағынасына сай келмейтін қатарды 
көрсетіңіз. 
A)Көп, қарақұрым 
B)Қаптап кетті, қайнады 
C)Нөпір болды, ығы-жығы 
D)Қайнаған, қалың 
E)Қажырлы, еңбекқор 
2. Мәтіннің тақырыбы қандай? 
A)Жәндіктер туралы 
B)Құмырсқалар еңбегі 
C)Құмырсқалар достығы 
D)Құмырсқалар илеуі туралы 
E)Мирмекологтар туралы 
Гүл ‒ жер бетіндегі ең сұлу жаратылыс. Гүлдердің ешкімге зияны 
жоқ, керісінше, айналасындағыларға шаттық пен қуаныш, көтеріңкі көңіл күй 
сыйлап, адам жанын жадыратып жіберетін қасиетке ие. 


ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ 
https://vk.com/mega_education
 
303 
Есте жоқ ерте замандарда, яғни көркемсөз өнері дамымаған, хат жазу 
дәстүрі кең тарамаған кезде адамдар өздерінің сезімдерін гүл арқылы жеткізетін 
болған деседі. Одан бері қанша ғасыр өтсе де, бұл дәстүр сақталып келеді. 
Гүлдердің сырына үңіліп көрейік. 
Мысалы, қызғалдақ ‒ дүние жүзінде кең тараған әдемі гүлдердің бірі. 
Қызғалдақтың отаны туралы пікірталастар өте көп. Шын мәнінде, қызғалдақтың 
отаны ‒ Қазақстан! 
Сакура ‒ Жапонияның символы болып табылатын гүл. Оның гүлдеуі 
адамның сана-сезімін еріктен тыс әдемі нәрселерді ойлауға жетелейді. 
Раушан гүлінің отаны ‒ Иран, ол ертеректе Персия елі болып есептелетін. 
Өз тілдерінде оны «гюл» деп атайды. Сонымен бірге елінде оны «гюлистан» дейді, 
аударғанда «раушандар бағы» деген мағынаны білдіреді. Ал Үнді еліне раушан 
гүлі Бабуру басшысының арқасында жерсіндірілген. Грекияға гүлді батыс 
елдерден келгендер әкелген, кейін гүл махаббат пен әдеміліктің символы саналады. 
Дицентра ‒ Германияда «жүрек гүлі» ретінде танымал болса, поляктар 
оны «Құдай-Ананың туфлиі» деп атайды, ал француздар «Жаннетта жүрекшесі» 
деп атаса, орыстар «жаралы жүрек» деп атайды. Ал барлық ағылшын тілділер оны 
«қанды жүрек» деп атайтын көрінеді. Қалай атаса да, әр елдің осы гүлмен 
байланысты өз тарихтары бар. 
Орхидеялар әлемнің ең әдемі гүлі болып табылады. Адамдар орхидеяға 
өте ертеден-ақ қызығушылық танытып келеді. Бұл гүл туралы тарихи әңгімелер 
мен жазбалар өте көп. Чарлз Дарвиннің өзі бұл гүлдің құпиясы мол гүл деп 
сипаттап жазған болатын. 
3. Қызғалдақтың отаны 
A)Франция 
B)Ресей 
C)Германия 
D)Қазақстан 
E)Жапония 
4. Француздар «Жаннетта жүрекшесі» деп атаған гүл 
A)Қызғалдақ 
B)Раушан 
C)Орхидея 
D)Дицентра 
E)Сакура 
5. «Раушандар бағы» атауының шыққан жері 
A)Жапония 
B)Үндістан 
C)Қазақстан 
D)Германия 
E)Персия 
6. «Құпиясы мол гүл» деген сипатқа лайық 
A)Қызғалдақ 
B)Дицентра 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   282   283   284   285   286   287   288   289   ...   515




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет