Жалпы орта бiлiм беретiн мектептердi¤

111
ШЫЛАУ СҐЗДЕР
§ 37. ШЫЛАУ СҐЗДЕР ТУРАЛЫ ТЇСIНIК
Тiлiмiзде толы³ лексикалы³ маІынасы жо³, бiра³ сµз 
бен сµздi, сµйлем мен сµйлемдi байланыстырып немесе 
сµзге ³осымша м±н ¼степ тºратын кµмекшi сµздер бар. 
Ондай кµмекшi сµздер шылаулар деп аталады. Мыса-
лы: 
Мен жазбаймын µлеґдi ермек ¼шiн. Жо³-барды, 
ертегiнi термек ¼шiн
. (Абай) 
Жомарт ³азiргiсi мен 
келешегiн салыстырып тºр
. (¢. Мºст.) 
Абай ³ажы-
май, жалы³пай, ылІи Іана ынтыІып тыґдайтын
. 
(М. Ў.) Бºл мысалдардаІы 
¼шiн, мен, Іана
деген 
сµздердiґ толы³ маІынасы жо³, ³атысты сµздерге 
³осымша м±н ¼степ, белгiлi бiр ³ызмет ат³арып тºр. 
Бiрiншi сµйлемде 
¼шiн
шылауы ермек ж±не (ертегiнi) 
термек сµздерiне ма³сат м±нiн ¼степ, ол сµздердi 
жаз-
баймын
сµзiне баІындыра (саба³тастыра) байланысты-
рып тºрса, екiншi сµйлемде 
мен
шылауы 
³азiргiсi
де-
ген сµз бен 
келешегi
деген сµздердi ыґІайласты³ м±нде 
бiр-бiрiмен салыстыра байланыстырып, олар сµйлемнiґ 
бiрыґІай м¼шесi екенiн кµрсетiп тºр. Їшiншi сµйлемде 
Іана
шылауы 
ылІи
деген мезгiлдiк маІынадаІы сµзге 
шектiк, к¼шейткiш м±нiн ¼степ тºр.
1. Сµйтiп, шылаудыґ бас³а сµз таптарынан мынан-
дай айырмашылы³тары бар:
Шылаудыґ толы³ лексикалы³ маІынасы болмайды.
2. Сµйлем iшiнде шылау сµйлем м¼шесi бола ал -
майды.
3. Шылаулар сµз бен сµздi, сµйлем мен сµйлемдi 
байланыстырады ж±не толы³ маІыналы сµздiґ жетегiнде 
оІан ³осымша м±н ¼стей ³олданылады.
4. Шылаулар т¼рленбейдi.
Шылаулар – лексикалы³ маІынасынан айрылу н±ти-
жесiнде пайда болІан сµздер.
Шылау сµздер бiлдiретiн м±нi мен сµйлемде ат³а-
ратын ³ызметiне ³арай 

жүктеу/скачать 0,7 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: