Негіздері


Дәнекер ұлпалардың жіктелуі



Pdf көрінісі
бет175/228
Дата21.11.2022
өлшемі8,4 Mb.
#159250
түріОқулық
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   228
Байланысты:
tұңғyshbaeva-z.b.-czitologiya-zhәne-gistologiya-almaty-2015-274-bet.

Дәнекер ұлпалардың жіктелуі 
Дәнекер 
ұлпа жасуша аралық заттарының құрылымдары мен
жасушаларына, ондағы талшықтарының реттеліп орналасуына және оларды 
біріктіріп тұратын аморфты заттың физико-химиялық қасиетіне байланысты 
жіктеледі. Дәнекер ұлпа меншікті дәнекер ұлпа (талшықты және арнайы 
қызмет атқаратын), қаңқалық ұлпа болып жіктеледі. Қаңқалық ұлпаға 
шеміршек (гиалинді, эластинді, талшықты), сүйек ұлпасы (фиброзды – 
талшықты, қабыршақты) жатады (16-кесте). Тіс цементі мен дентиннің де осы 
ұлпаға қатысы бар. 
Меншікті дәнекер ұлпа.
 
Жоғарғы сатыдағы жануарлардың
 
организмінде 
дәнекер ұлпа кең тараған. Қан тамырларының жанында орналасады, 


213 
эпителиальді ұлпаға тӛсеніш қызметін атқарады, мүшелер арасын толтырады. 
Дәнекер ұлпа зат алмасуды қамтамасыз ететін орта. Дәнекер ұлпа 
жасушалардан және жасуша аралық заттардан тұрады. Жасушалар мен 
жасуша аралық заттың сандық қатынасы организмнің түрлі бӛліктерінде 
әртүрлі болып келеді. Трофикалық маңызы бар ұлпаларда жасушалар ӛте 
кӛп болады, ал аралық заттың механикалық элементтері нашар жетіледі. 
Тіректік маңызы бар ұлпаларда, керісінше, механикалық құрылымдар кӛп 
болып, жасушалардың саны аз болады. Осыған сәйкес меншікті дәнекер 
ұлпаның бірнеше түрі ажыратылады: 
борпылдақ дәнекер ҧлпа және тығыз 
дәнекер ҧлпа, арнайы дәнекер ҧлпа.
Тығыз дәнекер ұлпа 
қалыптасқан 
және қалыптаспаған тығыз дәнекер ҧлпа болып екіге
бӛлінеді.
Дәнекер ұлпа күрделі құрылым, оның құрамында ұрық мезенхимасынан 
дамитын түрлі жасушалар, жасушалардың ӛлі ӛнімдері болып саналатын 
талшықтардың бірнеше типтері және гиалурон қышқылынан, хондротиннен, 
хондроитинсульфаттан және кератинсульфаттан тұратын сұйық немесе 
қоймалжың аморфтық матрикс болады. Дәнекер ұлпаны құрайтын жасушалар 
әдетте, бір-бірінен қашық орналасады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   228




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет