Негіздері
жүктеу/скачать 8,4 Mb. Pdf көрінісі
|
tұңғyshbaeva-z.b.-czitologiya-zhәne-gistologiya-almaty-2015-274-bet.
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәнекер ҧлпа Меншікті дәнекер ҧлпа Қаңқалық дәнекер ҧлпа Талшықты дәнекер ҧлпа Шеміршек ҧлпасы
- 103 – сурет. Борпылдақ ҧлпа
- (http://ebiology. ru/tkani2.jpd)
| 16 - кесте
Дәнекер ҧлпаның жіктелуі 2.3.1 Борпылдақ дәнекер ҧлпа Дәнекер ұлпаның бұл түрі адам мен сүтқоректілердің организмінде кең тараған. Борпылдақ дәнекер ұлпа терінің астында жатады. Мүшелердің, ұлпалардың және жасушалардың арасын толтырып тұрады. Борпылдақ Дәнекер ҧлпа Меншікті дәнекер ҧлпа Қаңқалық дәнекер ҧлпа Талшықты дәнекер ҧлпа Шеміршек ҧлпасы Сҥйек ҧлпасы Арнайы дәнекер ҧлпа Борпылдақ Тығыз Қ ал ыптасқ ан Қ ал ыптасп аған Ретикул ярл ы, м ай, ш ыры ш ты , пигм ентті Г иа л ин ді , эл аст инд і, кол л аге н талш ықты Қ абыр ш ақт ы, талш ықты - ф иброз ды 214 дәнекер ұлпада түрлі бағытта тәртіпсіз орналасқан коллагенді және эластинді талшықтар болады. Олардың арасында жасушалар орналасады. Борпылдақ дәнекер ұлпаның жасушалары: фибробластар, макрофагтар, перициттер немесе адвентициялық жасушалар, ҧлпалық базафильдер, май немесе адипоциттер және пигменттік жасушалар. Сонымен бірге қанның жасушалары да кездеседі — лимфоциттер, плазмоциттер және макрофагтар. Борпылдақ дәнекер ұлпаның жасуша аралық заты талшықтар мен аморфты заттан тұрады (103-сурет). Талшықтар ұлпаға мықтылық пен серпінділікті қамтамасыз ететін қасиет береді. Талшықтардың үш түрін ажыратады: коллагенді, эластинді және ретикулалық . Фибробластар (латынның fibra — талшық, гректің бластос — ұрық деген сӛздері) борпылдақ қалыптаспаған дәнекер ұлпаның негізгі жасушалары. Фибробластар мезенхимадан немесе перициттерден пайда болады. Мезенхимадан дамыған жасушаларда фибробластардың дифферон қатарын түзетін: бағаналы, жартылай бағаналы, аз маманданған, маманданған фибробластар, фиброциттер, миофибробластар, фиброкластар болады. Фибробластардың негізгі қызметі жасуша аралық заттың құрамындағы белоктар (коллаген, эластин) мен протеогликандарды, гликопротеиндерді 1 2 3 4 5 синтездеп, жараланған жерді қалпына келтірумен қатар, ағзаға түскен бӛгде заттарды сыртынан қоршап, капсула түзеді. Бұлар —жалпақ ірі, кӛп ӛсінділі жасушалар. Цитоплазмасы екі зонаға бӛлінеді: 103 – сурет. Борпылдақ ҧлпа 1 – фибробласт, 2 – эластинді талшықтың кӛлденең кесіндісі, 3 - эластинді талшық, 4 – коллагенді талшық, 5 – гистиоцит (http://ebiology. ru/tkani2.jpd) 215 1. Солғын боялатын эктоплазмалық; 2. Қанық боялатын эндоплазмалық. Фибробластың эндоплазмасы органоидтарға бай, жақсы дамыған түйіршікті эндоплазмалық торы бар, Гольджи комплексі, лизосомалары мен митохондриялары кӛп, ядросының пішіні сопақша, цитоплазмасы базофильді боялған. Фибробластар бӛліну қабілетін сақтаған. Әдетте, қозғалмайтын жасушалар, бірақ кейбіреулері жылжып қозғалады. Жіктеле келе фибробластар бірте-бірте ескіріп, кӛбею қабілетінен айырылып , фиброциттерге айналады. жүктеу/скачать 8,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|