57
28 – сурет. Экзоцитоз қҧбылысы.
Сыртқы ортадан жасушаға әртүрлі заттар еніп отырады. Үлкен
молекулалар жәй ӛтсе, кіші молекулалар жылдам ӛтеді. Ең жылдам ӛтетін
су мен оның құрамындағы ерітінділер.
1.6.2 Цитоплазма
Цитоплазма
–
жасушаның ядродан басқа барлық ішкі құрылымдық
бӛлігі. Ол
жасушаның метаболизмі жүретін жұмысшы аппараты.
Мұнда
негізгі метаболизмдік процестер – белок синтезі, гликолиз, жасушадағы
қозғалыстар мен оның жіктелуі жүреді. Цитоплазманың жіктелуі мен оның
жеке компоненттерінің мамандануы ядроның бақылауымен іс жүзіне
асырылады.
Цитоплазманың
маманданған
құрылымдарына
миофибриллалар, нейрофибриллалар мен тонофибриллалар жатады.
Эукариоттық
жасушалардың
цитоплазмасы
гиалоплазмадан,
мембраналы және мембраналы емес компоненттерден тұрады.
Мембраналы компоненттер
– оған вакуольді жүйелер (Гольджи
аппараты, эндоплазмалық тор, лизосомалар, пероксисомалар, сферосомалар
және ӛсімдіктер вакуольдері) мен мембраналы органиоидтар (пластидтер,
митохондриялар) жатады.
Мембраналы емес компоненттер
– оған жасуша орталығы,
рибосомалар, микротүтікшелер мен микрофиламенттер жатады.
Органоидтар (компоненттер)
-
белгiлi бiр құрылысы және арнайы
атқаратын қызметi бар цитоплазманың тұрақты жоғары дифференциация
жүрген құрылымдары. Олар атқаратын қызметiне қарай
арнайы
және
жалпы қызмет
Достарыңызбен бөлісу: