Негіздері


Синтезден кейінгі кезең (G



Pdf көрінісі
бет89/228
Дата21.11.2022
өлшемі8,4 Mb.
#159250
түріОқулық
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   228
Байланысты:
tұңғyshbaeva-z.b.-czitologiya-zhәne-gistologiya-almaty-2015-274-bet.

Синтезден кейінгі кезең (G
2
)
– 
ДНҚ синтезі тоқталып, қарқынды түрде 
энергия қоры (АТФ) жинала бастайды. РНҚ мен ақуыз синтезі әрі қарай 
жалғасады. Митохондриялар мен пластидтер бӛлінеді. Центриольдар екі 
еселенеді, ахроматин жіпшелері қалыптаса бастайды. Бұл ең қысқа кезең, 
ұзақтығы 3-4 сағатқа созылады.
Адамның тез бӛлінетін жасушаларында жүретін жасушалық цикл 
кезеңдерінің ұзақтығы: 
G

– 9 сағат
G
2
– 4,5 сағат
S - 10 сағат 
М - 0,5 сағат 
Барлығы – 24 сағат.
Бұл кӛрсетілген уақыт шамамен алынған, сондықтан басқа жасушаларда 
жасушалық цикл бұдан ұзақ болуы мүмкін. Мысалы, сперматогонилердің
S- кезеңі 15 сағатқа созылады. Соған сәйкес олардың жасушалық циклы 1,5 
есе ұзақ жүреді.
Егер хромосоманың гаплоидты жиынтығындағы ДНҚ-ның мӛлшерін
С деп белгілесек, онда диплоидты жасушада бӛлінуден кейін 2С, ал
синтездік кезеңнен кейін хромосомалардың диплоидты жиынтығында
ДНҚ мӛлшері 4 С болады.
1.8.6 Митоз
Митоз
– сома жасушаларының негізгі бӛліну әдісі, мұнда ядроның 
күрделі немесе тікелей емес бӛлінуі жүреді. Митоз бірінен соң бірі жүретін 


105 
тӛрт фазадан тұрады: 
профаза, метафаза, анафаза 
және 
телофаза
(48- 
сурет). Митоздың нәтижесінде пайда болған жас жасушалардағы 
хромосомалардың саны мен сапасы аналық жасушадағымен бірдей болады. 
Митоз - бұл хроматидтер бір бірінен ажырап, екі жас жасуша арасында 
теңдей бӛлінетін, ядроның бӛліну процесі. 
Сомалық жасушаның митоздық бӛліну кезіндегі әр фазасында жүретін 
ӛзгерістердің сипаттамасы: 
Профаза

ядрода хромосомалар спиралданады, микроскопта жіпшелер 
тәрізді кӛріне бастайды, әр хромосома екі хроматидтен тұрады және олардың 
арасы когезин ақуызының кӛмегімен байланыста болады. Хромосомаларда 
РНҚ-ның синтезі толық тоқтайды, рибосомалық гендердің активсізденуіне 
байланысты ядрошықтар жойылады, бірте-бірте ядро мембранасы да 
бұзылып, кӛпіршіктерге айналады. Цитоплазмада ӛзгерістер жүріп, ЭПТ мен 
Гольджи аппараты жойылып, екі диплосомалар жасушаның полюстеріне 
қарай жылжып, бӛліну ұршығының қалыптасуына қатысады. 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   228




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет