Дәріс 15. Жазу тарихы. Жазу: тілдің әліпбиі
Адамзат мәдениетінің жеткен зор жетістігі ретіндегі жазудың даму
тарихы беріліп, ір жазуға жеке-жеке лингвистикалық сипаттама қоса
таныстырылады. Жазба тілдегі емленің, пунктуацияныңмаңызы нақты
мысалдар көмегімен түсіндіріледі. Жазба тілдің ерекше түрі ретіндегі СМС
жазбаларының тілдік сипаты студенттерге ұсынылады. Ағылшын тілінің
қазіргі емле жүйесі мен орфоэпиясына жеке тоқталып өтіледі. Адамның
шығармашылық қабілетінің ерекше екендігін дәлелдейтін «өтірік жазудың»
пайда болуының алғышарттары, себептері мен қолданылуы, оның құрылымы
зерттеу нысанына алынады. Дәрісте келесі сұрақтар қарастырылады: Жазу.
Жазу тарихы. Пиктограммалар мен идеограммалар, олардың ұқсастықтары
мен айырмашылықтары. Петрогифтер. Эмотикондар. Сына жазуының пайда
болуы.Шумерлердің жазу жүйесі. Литография. Логогрифтер. Силлабикалық
(буын) жазуы. Силлабарий. Жазу және сөйлеу. Жазба тіл және пунктуацияның
сөйлеу үдерісіндегі маңызы. Контрастивті екпін. Жазуда бас әріптерді, көлбеу
жазуды, сөздердің астын астын сызудың атқаратын қызметтері. Псевдожазу.
«Өтірік жазудың» пайда болуының алғышарттары, себептері мен қолданылуы.
29-30-шы семинарларлар тапсырмалары:
1.
Ребус қағидасының құрамы
2.
Иерогифтер. Абджад (дауыссыздар әліпбиі). Финикийліктердің жазуы.
Грек әліпбилік жүйесі
3.
Қазіргі жазу жүйелері: сөз немесе графикалық жазу, буын жазуы,
дауыссыз дыбыстар жазуы, әліпбилік жазу
4.
Графикалық жазу, қытай жазу жүйесі. Пиньинь. Каллиграфия
5.
Буын жазуы. Жапондық катакана және хирагана жазулары. Кана. Кандзи
6.
Дауыссыздар әліппесі. Араб, семит жазуларының ерекшеліктері
7.
Әліпбилік жазу. Фонемалық қағида. «Хангыль» кәріс әліппесінің тарихы
және жалпы сипаттамасы. Диакритикалық белгілер. Диграфтың қолданылуы.
Кирилл жазуы.
8.
Емле. Архаикалық және идиосинкратикалық емлелер. Әлем тілдеріндегі
емле реформалары. Емле реформасын іске асырудың себептері
9.
СМС хабарламаларының тілдік сипаты
10.
Ағылшын тілінің қазіргі емле жүйесі
11.
Орфоэпия. Ағылшын тілінің орфоэпиясы
12.
Псевдожазудың құрылымы
Достарыңызбен бөлісу: