Дау-дамайларды басқару ерекшеліктері Орындаған: Абаева Н


Дау-дамайды шешу жолдарын іздеу



Pdf көрінісі
бет2/3
Дата13.12.2022
өлшемі0,76 Mb.
#162488
1   2   3
Байланысты:
Басқару психологиясы 1топ 4 сұрақ

Дау-дамайды шешу жолдарын іздеу
Дау дамайларды шешу кезеңі мыналарды болжайды:
1) тайталасты толықтай тоқтатып, тараптардың өзара 
татуласуы;
2) компромиске қол жеткізу – екі тараптың да талаптарын 
ішінара қанағаттандыру, өзара бір-біріне жол беру. 
Мұндай нәтиже өзара ұтысқа алып келеді;
3) дау-дамайды іскерлік, қағидалық негізде: объективті 
талаптарды, тараптардың шағымдарын қанағаттандыру 
немесе қойылған талаптардың дәрменсіздігін әшкерелеу, 
дау-дамайға қатысушыларды жазалау жолымен шешу;
4) дау-дамайды механикалық тоқтату (бөлімшелердің 
біреуін тарату, дау-дамайға қатысушылардың біреуін 
жұмыстан шығару, дау-дамайлы тараптың көшбасшысын 
немесе бірнеше мүшесін, осы ұйымның бірқатар 
бөлімшелерін ауыстыру).


1.
Авторитарлық тип 
– дау-дамайды билік 
өкілеттілігін пайдаланып шешу. Оның 
негізгі белгілері мыналарда: 
− басшы тек өзін ғана көреді және естиді. 
Қызметкерлер бағынуы тиіс деп санайды, 
оның шешімдерінің дұрыстығына күмән 
келтіруге болмайды; 
− бас кез келген қайткен күнде де «жеңуім 
тиіс» деп санайды;
− дау-дамайлар адамдардың әлсіздігі ретінде 
қарастырылады; 
− дау-дамайлық жағдайды басқару ұйым 
мүддесінде болады, күдік туғызған жағдайда 
«бастарын алу керек» деп ойлайды.
Қазіргі заманғы дау-дамайтану ұйымда дау-дамайды 
шешудің екі негізгі типін бөліп көрсетеді: 
2. Әріптестік типі 
– дау-дамайды конструктивті 
тәсілдерді пайдалану арқылы шешу. Оның негізгі 
белгілері, мыналар орын алады:
− басшының дау-дамайға түсуші тараптармен 
конструктивті өзара әрекеттесуі. Ұйым басшысының 
аргументтері қабылдануы үшін, тым болмағанда 
оларды тыңдау үшін, басшы өзіне сендіруі керек, 
жағымсыз сезімдерді жоюы, этикетті сақтап, 
қарымқатынаста әдептілік сақтауы керек;
− қарсы тараптың аргументтерін қабылдау;
− компромиске дайындық, шешімдерді өзара іздеу;
− өзара тиімді альтернативаларды жасау;
− тұлғалық және ұйымдастыру факторларын 
қиыстыруға ұмтылу;
− қабылдау іс-әрекеттің қалыпты факторы ретінде.


1) сендіру мен нандыру. Оларды іс жүзінде бөлу мүмкін емес. Басшы өзінің 
басқарушылық жағдайын, беделін, құқықтарын пайдалануға және өзінің 
билігінің үстемдігі арқылы дау-дамайға түсуші тараптардың санасына логика, 
фактілер, мысалдар күшімен әсер етуге тырысады;
2) келісімге келмейтін мүдделерді келістіруге ұмтылу – бұл дау-дамайға түсуші 
тараптарды жақындастыру тәсілдерінің бірі, ол өзара келісуге боларлық 
салмақты әңгімеге қол жеткізуге, өзара қарым-қатынастағы шиеленісті шешуге 
мүмкіндік береді;
3) «ойындар» әдісі, тараптардың бірі өз жағына, мысалы, ұйым басшысын, ал 
екінші тарап – кәсіподақты тартуға тырысатын жағдай. Дау-дамайды шешудің 
авторитарлық типінің негізгі артықшылығы, басшылардың ойынша, оны 
пайдаланған кезде уақыт үнемделеді. Оның басты кемшілігі, дау-дамай мұндай 
кезде шешілмейді, сырттай басып тасталады және оның қайта оралуы мүмкін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет