Алиаскаров думан тоқтарұлы қазақстан моноқалаларының инновациялық даму үрдістерін географияда оқытудың әдістемелік негіздері
жүктеу/скачать 6,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Aliaskarov D.T
- Бұл бет үшін навигация:
- Пәннің технологиялық картасы.
| Пәннің білім берудегі орны:
Қалалар географиясын оқыту, дүние жүзінің әлеуметтік және экономикалық географиясы, Қазақстанның экономикалық географиясы секілді пәндермен тығыз байланысты. Урбандалу үрдісін ғаламдық мәселелер шеңберінде қарастыратын бұл пәннің – географ және урбанист мамандар даярлаудағы маңызы зор. Сол себепті, ЖОО-ның білім беру мазмұнынында бұл үрдісті оқып-үйренуге мән беріледі. Бұл Абай атындағы ҚазҰПУ-дың «6В011600 - География», «6В060900 - География» мамандықтарында «Геоурбандалу» пәні ретінде оқытылады. 3 кредитке негізделген бұл пән элективті пәндер топтамасына енеді. Пәннің технологиялық картасы. Қазіргі кезеңдегі өзгерістерді ескере отырып, осы пәннің мазмұнын жетілдіруде урбандалудың жаһандық тенденцияларын, еліміздегі жүзеге асырылып жатқан стратегиялық жоспарларды және әлемдегі қалалар дамуының ғылыми жетістіктерін негізге алу қажет. Пәннің технологиялық картасы келесі модульдерді қамтуы тиіс: 1) Қалалар қалыптасуының тарихи аспектілері; 2) Негізгі түсініктер және ерекшеліктері; 3) Қалалардың әлемдік және отандық даму тенденциялары; 4) Шағын қалалар: мәселелер және тиімді шешімдер; 5) Болашақтың қалалары. Осы орайда, «Геоурбандалу» пәні бойынша оқылатын дәрістер мен мазмұны төмендегідей ретпен ұсынылады (4-кесте): 67 Кесте 4 - Дәріс тақырыптарының атауы, мазмұны және сағат көлемі (30 сағат) р/с Тақырыптардың атауы Тақырыптардың мазмұны Көлемі (сағ.) 1 2 3 4 1 Кіріспе. Қалалар дамуының негізгі тарихи кезеңдері. Геоурбандалу пәнінің мазмұны және міндеті. Урбандалудың зерттелу тарихы. Қала – тарихи эволюциялық қоныстану түрі. Қалалар география- сының қалыптасуы. Қалалар географиясының және урбандалудың тарихи кезеңдері. «Қалалар дамуы», «қала құрылысы» туралы теориялық идеялардың дамуы. 3 2 Әлемдік урбандалу: негізгі түсініктер, тенденциялар және болашағы. «Қала» түсінігінің мәні, мазмұны, қызметі. Урбандалудың негізгі ерекшеліктері. Индустрия- ландыру және қалалардың өсуі. Гиперурбандалу, субурбандалу, рурбандалу, контрурбандалу процесстері. «Жалған урбандалу». Маятниктік көші-қонның дамуы. Урбандалудың жағымды және жағымсыз әсерлері. Урбандалу болашағы. 4 3 Агломерациялық қоныстану. Мегалополис. Агломерациялардың қалыптасуы. Үлкен қалалардың және агломерациялардың әлеуметтік- экономикалық құндылықтары. Бірорталық және көпорталық агломерациялар. Әлемдік мегалополистер: шолу және талдау. 2 4 Қалалардың әлемдік даму тенденциялары «Ғаламдық қала» ұғымы. XX ғ-дағы әлемдік қалалар көрінісі: 1) Солтүстік Америка қалалары; 2) Еуропа қалалары; 3) Латын Америкасы қалалары; 4) Азия қалалары; 5) Аустралия және Мұхиттық аралдар қалалары; 6) Африка қалалары. 6 5 Қазақ жеріндегі урбандалудың тарихи кезеңдері Қазақ жеріндегі қалалар қалыптасуының тарихи кезеңдері. Қалаларға сипаттама. Қалалар құрылымы. Архитектурасы. 2 6 Қазақстандағы урбандалу: жағдайы, мәселелері, болашағы Өңірлер бойынша урбандалу деңгейіне шолу. Урбандалған экономикалық өсу орталықтары: 1) «бірінші деңгейдегі» қалалар (агломерациялар, хаб-қалалар); 2) «екінші деңгейдегі» қалалар (облыс орталық- тары, облыстық маңызы бар ірі қалалар); 3) «үшінші деңгейдегі» қалалар (шағын және моноқалалар). 4 7 Шағын және моноқалалар: қалыптасу кезеңдері, түйткілді мәселелері, тиімді шешімдер «Моноқала» ұғымының теориялық мәселелері. Әлемдегі және еліміздегі шағын қалалар мәселесі. Моноқалалар дамуының әлемдік тәжірибелері: постиндустриялық даму үлгілері. Моноқалаларды әлеуметтік-экономикалық, экологиялық сауықтырудың географиялық негіздері. 3 8 Қалалар микрогеографиясы. Жобалаудың негіздері Қала құраушы негізгі функциялар: өнеркәсіп, құрылыс, ғылым, мәдениет, көлік-қатынас желілері т.б. Функционалдық зоналар. Қала жоспарының композициялық талаптары. 2 68 4-кестенің жалғасы 1 2 3 4 9 Қалалар дамуының теориялық негіздері. Болашақтың қалалары (Future Cities) Урбандалудың кеңістіктік даму заңдылықтары. Урбандалу және кеңістікті игеру: Батыс – Шығыс мәселелері. Болашақтың қалалары: Smart city (ақылды қала), Hightech city (жоғары технологиялы қала), Digital city (Сандық қала), Liveable city (Өмір сүру үшін жайлы қала), Ecocity (экоқала) және т.б. жүктеу/скачать 6,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|