1. биометрия ғылымы


Биометрияның басқа пәндермен қарым-қатынасы



Pdf көрінісі
бет3/5
Дата04.02.2023
өлшемі479,65 Kb.
#167424
1   2   3   4   5
Байланысты:
Биомерия дәріс -1

Биометрияның басқа пәндермен қарым-қатынасы.
Орман биометриясының өзіндік сипаттамасы 
оның тікелей немесе жанама тірі жаратылысты өлшеу немесе бақыладан тұрады. Олар ботаника, зоология, 
антропология, орманшылық, дендрология, энтомология, агрономия т.б. ғылым саласымен байланысты. 
Қазіргі таңда далалық жұмыстарда жинақталған мәліметтер биометриялық әдістермен өңдеу 
жоспарланады. Яғни, биометрия мамематикалық әдістер жиынтығымен тығыс байланысты. Биометрияның 
техникалық негізін құрайтын мамематикалық статистика саласы және ықтималдық теориясы барлық 
зерттеулерде қолданыла алады.

Орманшылықта биометрия және қолданылатын әдістері.
Биометрия

берілген мүмкіндік 
теорияларына сүйене отырып, математикалық-статистикалық негіздермен құрылған. Математикалық 
статистиканы терең абстракты теориялық ғылым деуге болады. Осы себептерден математикалық статистика 
мен биометрия байланысы болғанымен бірдей деп қаралмайды.
Ықтималдық теориясы кездейсоқ құбылыстармен байланысты. Ғылыми зерттеулерде және жалпы 
өндірісте жиі кездесетін өзгеріссіз жағдайда бірнеше мәрте жүргізілген тәжірибелердің қортындыларының 
өзі әр уақытта әртүрлі болады. Мұндай құбылыстар кездейсоқтық деп аталады. Кездейсоқтық шамалар-
алынған сандық нәтижелер, яғни тәжірибе негізінде алдын-ала кез-келген мәнге ие болатын шаманы 
айтамыз. Мысалы: x (x
1
, x
2,
x
3...
xi… ..xn).Мысалы, орман алаңдарында ағаштардың диаметрлері мен 
биіктіктерін өлшегенде көптеген нүктелерге тап боламыз, нақты бақылау жасалғанда кейбір сызықтар қисық 
емес ал кейбіреулері параболаға жақын ал басқалары ұқсас графикті құрайды. Көптеген жұмыстарда 
жүргізілгенде кездейсоқ ауытқулардағы нүктелерді қисықтықтан алдын алуға болады, өйткені бұл 
жағдайдағы тәжірибелердегі құбылыс нақты жүргізіледі. Бұл құбылысқа тән заңдылық пайда болады. Бұл 
заңдылыққа сәйкес басқа математикалық есептеуді қолдану арқылы, нәтижелерді оның берілген шарттарына 
сәйкес болжауға болады. Тәжірибелік жұмыстардың шешімі үшін кездейсоқ құбылыстарды болжай білуге 
үйрену ғылымның әр түрлі салалары дамыған сайын қажеттілік туындап отыр. Орман шаруашылығында 



мұндай қажеттілік 19 ғасырдың аяғында пайда болды, бұл математикалық статистика әдістерін қолдану 
және орман биометриясын дамытуға себепші бола бастады. 
Біз бүгінгі таңда статистика дәуірінде өмір сүріп жатырмыз, және технологияның қарқынды даму 
кезеңіндеміз. Қазіргі уақытта ұялы телефондарға адамның биометриялық көрсеткіштері арқылы саусақ 
іздерімен, тіпті көз жанарымен сканерлеу енгізілген. Багинский В.П., Лапицкая О.В. (2010) өз еңбектерінде 
биометриялық жинақталған деректерде қате кетпейді оны барлық жерде қолдана алады дәлел болып 
табылады деген ұғымға қарсы бұл мүмкін емес, өйткені олар дәлел бола алмайды деген, қазіргі таңда 
қарқынды дамыған технология нәтижесінде жинақталған деректер нақты әрі дәлел бола алады. Яғни 
математикалық статистика -бұл математиканың бір саласы, өлшеу, есептеу жұмыстары арқылы жинақталған 
деректерді бір жүйеге тоғыстырып, бұл мәліметтерден қорытынды шығаратын ғылым. 
Ықтималдық теориясы және математикалық статистика бұлар математиканың бір саласы. Ал,



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет