Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті
Пәннің оқу-әдістемелік кешені
Басылым: алтыншы
Өзендер
- жыл бойына ағып тұратын тұрақты ағындар. Алайда кейбір өзендер қысқа
уақытқа құрғап немесе қатып қалуы мүмкін. Өзендер мен олардың ағындарын
қалыптастыруда климаттың рөлі зор. Геоморфология, топырақ, өсімдік жамылғысы және
т.б. олардың қалыптасуы мен режиміне әсер етеді. Ірі өзендер Оңтүстік
Америкада,
Африкада, Азияда кездеседі. Амазонка барлық өзендер арасындағы ең үлкен бассейнді
аймаққа ие, ол әлемдегі ең сулы өзен саналады.
Жер үсті суларының
маңызды сипаттамасы
ағыс
болып табылады,
яғни -
құрамындағы затпен және жылумен бірге судың төмен қарай ағу процесі. Өзен ағысы - су
мен заттардың ғаламдық айналымындағы континентальды звеноның маңызды элементі.
Көлдер
- бұл судың баяу алмасатын табиғи су қоймалары және олардың мұхитпен
тікелей байланысы жоқ. Олар жер бетінде барлық жерде кездеседі. Ірі көлдер ежелгі
мұзданудың ылғалды аймақтары (солтүстік Канада, Еуропа, АҚШ), мәңгілік мұздың даму
аймақтары үшін тән.
Сіңірілген су үшін екі балама жол бар. Ол топырақта су
өткізгіштік қабілетіне
байланысты мөлшерде сақталуы мүмкін. Мұндай су
Достарыңызбен бөлісу: