14
нарықта мұнайдың бағасы өте тез өсті. Мысалы, 1970 жылы 1 баррель мұнай
2,7 долларға тең еді, 1990 жылы – 20 доллар, 2005 жылы – 59 доллар, 2008
жылы – 100 доллардан асып кетті. Ал, 2015 жылдың басынан бері мұнайдың
бағасы күрт төмен түсуде.
Мұнай бағасының құбылуы конкуренцияның күшеюінен,
тасымалдау
шығындырының өзгеруінен, мұнай өндіруші
аймақтардағы қақтығыстардың
әсерінен, альтернативті энергия көзінің пайда болуынан,
алпауыт елдердің
арасындағы саясатқа т.б. жағдайларға байланысты.
Мұнай өте айрықша орны толмайтын табиғи байлық. Егер мұнайдың
қорын сақтау мәселелері шешілмесе адамзат бір кездері өте үлкен
проблемаларға кезігеді. Болжамдарға сәйкес мұнайды осы күнгі деңгейде
өндіре беретін болса, онда мұнайдың барлық қоры 43 жылға жетеді, ал газ –
63 жылға жетеді. Ауыр мұнайлардың қоры 3-4 есе көп, алайда оларды
өндіруде көптеген қиындықтар кездеседі.
Адамзат соңғы 2000 жыл бойы пайдаланған
барлық энергияның
жартысын соңғы 100 жылда қолданған. Энергияны қодану одан әрі өсуде.
Жыл сайынғы энергияны пайдалану жылдамдығы Жер бетіндегі адамдар
санының өсуінен тез, қазір 1 адам орташа алғанда 2,5-3,0
тонна отын
пайдаланады. Әрине энергияны пайдалану әр елде әр түрлі: экономикасы
дамыған елдерде, мысалы АҚШ-та 12 тонна, ТМД елдерінде – 6 тонна, ал
дамушы елдерде – 0,2 тоннадан келеді.
Достарыңызбен бөлісу: