Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж
Жетілмеген (асимметриялық) ақпараттар теориясы
жүктеу/скачать 1,31 Mb. Pdf көрінісі
|
dogalov-makroekonomika
- Бұл бет үшін навигация:
- Саяси циклдер теориясы.
- ΔМ = ΔР + ΔY
| Жетілмеген (асимметриялық) ақпараттар теориясы.
Жиынтық сұраныстың өзгеру импульсі ретінде үкіметтің жүргізетін ақшалық экспансиясы қолданылады. Номиналды жиын тық сұраныстың, бағалар деңгейі мен номианалды жала қы- ның өсуі осы саясаттың нəтижесі болады. Өндірушілер қалыптасқан экономикалық жағдайда ақпа- рат тың жетілмегендігінен өз өніміне бағаның өскендігін неме- се бағаның жалпы деңгейінің көтерілгендігін жеткілікті түрде анықтай алмайды. Ақпараттың жетілмегендігінен өндірушілер өз өніміне ғана баға өсті деп қате жіберулері мүмкін, алайда нақтысында бағалардың жалпы деңгейі өседі. Мұның шындық екенін түсіндіру үшін Р. Лукас жекелеген тауар нарықтарын аралмен салыстырады, əр аралдың тұрғындары өздеріндегі болып жатқан оқиғаларды ғана толық біле алады. Нарықтың 265 қатысушылары аралдың тұрғындары сияқты басқа нарықтар- дағы-аралдардағы орын алып жатқан жағдайлардан хабарсыз бо- лады. Нəтижесінде болып жатқан оқиғаларды кешігіп барып біле бастайды. Саяси циклдер теориясы. Бірқатар экономистердің зерттеулерінде, экономикалық жағ - даяттың толқулары мемлекеттің жүргізетін экономикалық сая- сатымен, ең алдымен, ақша-несие саясатының жүргізілуі нəти- жесінен туындайтын саяси сілкіністерге байланысты туындайды деп айтылады. Осы теорияны монетаризмнің басты өкілі Милтон Фридмен өз еңбектерінде іске асырды. Ол АҚШ экономикасының циклдік кезеңдеріне зерттеу жүргізіп мынадай қорытындыға кел- ген: АҚШ экономикасы ауытқуларының көп шілігіне айналым- дағы ақша санының жиі өзгерістері сəйкес келеді. Федералды ре- зерв жүйесі (ФРЖ) ақша саясатын қате жүргізіп, ел экономикасын Ұлы депрессияға ұшыратты, яғни ақша базасын күрт қысқарту- ға жол беріп, рецессия кезеңдерінде ел экономикасында жағым- сыз жағдайларды күшейтті. Монетарист -ғалымдардың ойынша, айналымдағы ақша массасының өсу қарқыны ауытқымалы кезең (цикл) бойынша өзгеріп, бизнес-циклдің серпінін басқарып оты- руы тиіс. Біз білетініміздей, М. Фридмен осыған сəйкес, өзінің «ақша ережесі» теориясын алға тартады: ФРЖ іскерлік циклді жұмсарту мақсатында ЖІӨ-нің атаулы шамасына байланысты айналымдағы ақша масасын тұрақты түрде өсіріп отыруды қолдап саналы сая- сатты жүргізуге міндетті. М. Фридменнің «ақша ережесі» теңдеуі ақша массасы өсімінің шамасын анықтайды: ΔМ = ΔР + ΔY мұнда, ΔМ – ақша өсімінің орташа жылдық қарқыны, ұзақ мерзімге пайызбен; ΔР – күтілетін инфляция деңгейінің орташа жылдық қарқыны, ұзақ мерзімге пайызбен; ΔY – ЖІӨ-нің орташа жылдық өсімі, ұзақ мерзімге пайызбен. Ақша ережесі ақша массасының тұрақты жəне сенімді түрде өсуін жылына 3-5% аралығында болуы қажет деп болжайды. 266 Бұдан басқа, ақша саясатының өзі елдегі саяси бағыттың ауысуы нəтижесінде де өзгеруі мүмкін. Сонымен қатар, экономиканың жағдайын жақсартуға бағытталған іс-шараларға ел ішінде жү- гізіліп жатқан сайлау додалары əсер етуі мүмкін. жүктеу/скачать 1,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|