Жасыл революция 20 ғасырда өсімдік шаруашылығында маңызды рөл



Pdf көрінісі
бет4/23
Дата18.07.2023
өлшемі0,55 Mb.
#179496
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23
Байланысты:
антиплагиятқа Арайлым 3

Тамыр жүйесі
түкті, тұқымдық және түйіндік тамырлардан тұрады.
Бидайдың ұрық тамырлары өсімдіктердің өсуі мен дамуының барлық 
кезеңдерін қоректендіруге қатысады, олар түйіндік тамырлардың алдында 
қайталама қалыптасады және өсіп-жетілуінің соңында 150 см-ге жетеді, және 
одан да тереңірекке бойлайды. Дегенмен, жоғары өнімділікті тек 233 жақсы 
дамыған түйіндік тамырлар арқылы алуға болады. Түйін тамырлар өнгеннен 
кейін он екі-он бес тәуліктен кейін пайда болады, олардың саны өсу жағдайы 
мен сорттардың ерекшеліктеріне байланысты ауысады. Құрғақ болған жылдары 
түйіндік тамырлар пайда болмауы да мүмкін. 
Сабағы
-сабан 
буынаралықтары бес-сегіз, буынаралықтардың саны 
жапырақтардың санына сәйкес келеді.



Жапырақтары-
сызықты линиялы, жапырақ тақтасы және жапырақ
қынабынан құрылған, ал жапырақ қынабының негізінде сабақты орап түратын 
сызықты құлақша немесе мүйізшелер болады. Ылғал сүйгіш формаларда, 
сондай-ақ көптеген қатты бидайдың жапырақтары үлкен, құрғақшылық 
төзімділерінде - ұсак болып келеді. 
1.2.Жаздық бидайдың ботаникалық сипаттамасы 
Бидай-тұқым өсімдіктерінің жалпы термині бидай .Бұл бүкіл әлемде кеңінен 
өсірілетін шөптесін өсімдік. Ол Таяу Шығыстағы құнарлы жарты ай аймағында 
пайда болды және кейінірек Еуропа мен Орталық Азияға таралды.Бидай - үш 
негізгі дәнді дақылдардың бірі жүгері, күріш және тары. Оның барлық дерлік 
өнімдері тамақ ретінде пайдаланылады, ал алтыдан бір бөлігі ғана жем ретінде 
пайдаланылады.Бидай тікелей тұтынылған кезде жағымсыз дәмге ие. 
Сондықтан бидай негізінен өңделген тағамдарды дайындау үшін ұнға 
ұнтақталады. Бұл Еуропадағы, Азия елдеріндегі және Солтүстік Қытайдағы 
негізгі тағам.Олардың ішінде кәдімгі бидай нан пісіруге жарамды, ал қатты 
бидай макарон пісіруге жарамды. 2013 жылы бидай жүгеріден 844 миллион 
тонна және күріштен жеті жүз қырық бес миллион тонна кейін екінші орында 
713 миллион тонна әлемдегі үшінші ірі азық-түлік дақылы болды
Ылғалды мөлшері
: бидайдың тұтас дәндерінде дәнді дақылдардың 
салмағына сүйене отырып, далалық ылғалдылық салмағы бойынша шамамен 13 
процент, эндосперм немесе крахмал салмағы бойынша шамамен 83 пайыздық, 
кебек салмағы бойынша шамамен он төріт процент және ұрық салмағы 
бойынша шамамен 2,5 пайызды құрайды. Жаздық жұмсақ бидай тұқымы құрғақ 
дән массасына есептегенде 50-60 пайыз мөлшерінде ылгал сіңіргенде өне 
бастайды. Ал қатты бидайға 5-7 пайыз артық ылғал қажет, өйткені оның 
құрамында ақуыз белок көбірек. Бір көлемі құрғақ зат түзу үшін ол өзінің 
ағзасынан 400-500 өлшем су буландырады немесе транспирация коэффиценті 
400-500-ге тең. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет