Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of

НӘСІЛДІК ЖӘНЕ ЭТНОСТЫҚ ТЕҢСІЗДІК
231
АМЕРИКАДАҒЫ ӘРАЛУАНДЫҚ
I
Америка Қүрама Штаттарының алғашқы афроамерикалық президенті Барак 
Обаманың қарсыластары нәсілшілдікке бой алдырып, оның президент болып 
сайлануына қарсы наразылық шараларын ұйымдастырды.
Назар
ауд ары ңы з
Нәсіл және Обаманың
президенттігі
Л Л Л Q жылғы 4 қарашзда Барак 
4Lt
w \ # ^ / О б а м а АҚШ президент! 
болып сайланды. Обаманың афроаме- 
рикалық екені мәлім. Оның анасы - ақ 
нәсілді америкалық, әкесі - кениялық 
қара нәсілді кісі болған.
Афроамерикалықтарға 
қарсы 
қа- 
лыптасқан бүрмаланған пікірге қара- 
ыастан, Барак Обама қалай сайлан­
ды? Бір жағынан сәттілік: президент 
Джордж Буштың басқару мерзімі аяқ- 
талғанда, ол танымалдығы жөнінен 
тарихтағы ең гөмен деңгейдегі прези­
дент болтаны анықталды. Республи- 
калық партия атынан вице-президент- 
тікке кандидат болтан Сара Пэйлин 
саяси консерватиаті көзқарастары на 
байланысты және саяси тәжірибесінің 
жетіспеушілігінен көп қолдаушысынан 
айырылды. Сотые ж үргізуді қолдамау 
мен эконом икалы қ қиы нды қтар себе- 
бінен сайлаушылар биліктегі Респуб- 
ликалық партията қарсы болды (Todd 
& Gawiser. 2009). Обаманың «жартылай 
ақ нәсілді» болуы және жотарты-орта 
тап өкілі болуын сайлаушылардың көбі 
«қаралыты аздау» (және жатымды) деп 
қабылдады.
Айта кетейік, Обаманың президент- 
тігіне қотам көрсеткен наразылықтар 
«ақ* америкалық ортадағы афроаме- 
рикалықтарға қарсы бурмалантан пі- 
кірлердің кеңінен таратанын көрсетгі. 
Біріншіден, қоғамды қ сауалнамаларда 
Обамата қатысты берген жауаптар нә- 
сілдер арасында елеулі айырмашылық 
бәр екенін көрсетті. 2011 жылы тамыз 
айында 
афроамерикалықтардың 
81 
пайызы Барак Обаманың президент 
болуын қолдаса, латынамерикалықтәр- 
дьщ 49 пайызы. ақ америкалықтардың 
33 пайызы тана жақтады. Отан дейін 
басқа бірде-бір президентке қатысты 
соншалықты әрқилы пікір болматан 
(Gallup.com, 2011а).
Екіншіден, әу бастан-ақ Обаманың 
президенттігіне қарсы турақты турде 
нәсілдік айыптаулзрдың кейбірі теле-
дидар арқылы және аш ы қ қотам ды қ 
форумдарда, бэсқәлары мәтіндік ха- 
барламалар, электронды пошта және 
интернет арқылы (Edge, 2010) таратан. 
Тіпті сайлау қарсаңында өткен Обама- 
ның үгіт-насихат науқанына қарсы на- 
разылықтар болды. Себебі оны Гавай- 
да емес Кенияда тутан, христиан емес 
мусылман деп сынаған. Оның көп жыл- 
дар бойы шіркеу мүшесі болтанына 
қарамастан, Гавайдың ресми өкілдері 
оныц Гавайда туганы туралы куәлігінің 
жалтан ем естігін растаса да, христиан 
дінін устанатыны туралы және басқа 
көптеген қүж ат-куәліктерін усынса да 
сайлаудан соң нараэылықтар азайма- 
ды (президенттікке үм іткер Панамада 
тутан Д ж он М аккейнге де азаматтыты 
жөнінде осы сияқты наразылықтар 
білдірілген). Ең бастысы, колледж сту- 
денттері арасында ж үр гізіл ге н зерт- 
теуде Обама туралы сүрақ қойылганда 
оныц «таза америкалык» екеніне және 
оның президенттік міндеттерді атқара 
алатынына кумәндантан «ақ» америка­
л ы к студенттердің саны басқа студен г-
терге қаратанда әлдеқайда көп болтан 
(Hehman, Gaertner & Dovidio, 2011).
Обамата қарсы басқа да нараэы- 
лы қтар үзақтан бері қалыптасқан, 
бурмалантан пікірлерге сүйенді. Көбі 
оны ашық түрде «жатымды істің 
президента деп ататан. Таты баска- 
лары Обаманы ата-анасымен, әйелі 
және балаларымен бірге шимпанзе 
түрінде бейнеленген мультфильмдер 
шыгарган, бул - тасырлар бойты ка- 
лыптасқан афроамерикалықтарта қа- 
тысты стереотип (Los Angeles Times, 
2011). Кейбірі Obamabucks жасанды та- 
м ак үлгілерінің суретін таратты: онда 
Обаманың басы есектің денесіне қон- 
дырылып, жан-жатында қуырылтан 
тауык, қарбыз және қабырталар (бар- 
лыты аф роэмерикалык татамдар де­
ген стереотип) турінде бейнеленген. 
Сөйтіп, Барак Обаманың сайлануы мен 
преэиденттігі 
АҚШ-та 
бурмалантан, 
бурые пікірлер әлі де бар екенін және 
ел ішіне қанш алы кты жайылганын көр- 
сетті.

232

жүктеу/скачать 30,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: